Cois Fharraige: An Scéal is Nuaí

28 Meitheamh 2023

Briseadh do Nótaí Chois Fharraige

Tá briseadh á thógáil don samhradh ag Nótaí Chois Fharraige agus ní bheidh na nótaí sa gCuradh Connachta gach seachtain.

Beidh an colún le nuacht agus eolas ó Chois Fharraige ar ais aríst tús Meán Fómhair.

Idir an dá linn, is féidir i gcónaí míreanna nuachta, pictiúirí nó eolas faoi imeachtaí, a sheoladh i bhfoirm leictreonach chuig notaicoisfharraige@nullgmail.com le cur ar an suíomh seo www.coisfharraige.ie, áit a mbeidh míreanna nua á n-uaslódáil go rialta.

Clochar an Spidéil

Clochar Éinde

Clochar Éinde, An Spidéal

Tá spéis á léiriú ag Comhlacht Forbartha An Spidéil i gClochar Éinde, atá ar an margadh le díol faoi láthair ag na ceantálaithe Sherry Fitzgerald ar €850,000. Tógadh an foirgneamh 100 bliain ó shin i 1923 mar chlochar do Shiúracha na Trócaire, ach ós rud é nach bhfuil aon úsáid a thuilleadh ag na siúracha don fhoirgneamh, tá sé ar ais i seilbh muintir Uí Mhuirísigh, clann an Tiarna Cill Ainnín. Tá an foirgneamh ar an National Inventory of Architectural Heritage agus tá sé liostáilte ag Comhairle Chontae na Gaillimhe mar ‘Protected Structure’, a chiallaíonn go mbeadh srianta ar athraithe móra a dhéanamh ar an bhfoirgneamh.

I ráiteas a d’eisigh Comhlacht Forbartha an Spidéil (CFAS) ar an Luan seo caite, dúradh gur aontaigh bord stiúrtha CFAS ‘go mba chóir féachaint ar na féidearthachtaí ar fad atá ann chun an foirgneamh luachmhar seo a chur ar fáil do phobal an Spidéil’. Tar éis dóibh breathnú ar an bhfoirgneamh agus an talamh timpeall air an tseachtain seo caite, chinn an bord stiúrtha teangmháil a dhéanamh leis na húinéirí le fáil amach cén dearcadh a bheadh acu, maidir le ‘seans a thabhairt do CFAS plean gnímh a chur le chéile’ leis na féidearthachtaí atá ann don Chlochar mar áis pobail a fhiosrú. Cinneadh chomh maith comhairle phroifisiúnta a lorg chun an chéad chéim a thógáil le staidéar iomlán féidearthachta a dhéanamh ar an áis agus na hacmhainní a sholáthar, chun dul i mbun na hoibre seo.

Tá fo-choiste, Fiontar agus Infreastruchtúr CFAS, a bhfuil Mark White ina Chathaoirleach air, ag breathnú ar na féidearthachtaí forbartha pobail atá ann do na foirgintí ar fad, idir na cinn atá folamh agus na cinn atá ar bheagán úsáid, i gceantar An Spidéil.

Cumann Micheál Breathnach

Foireann peile na gcailíní faoi 12, ó Chumann Micheál Breathnach, ar éirigh leo fáil chomh fada le cluiche leath-cheannais in aghaidh Bearna. Is ag Bearna a bhí an bua.

Ar chúl, ó chlé: Róisín Ní Ghráda, Sadhbh Ní Ruairc, Sarah Ní Scanláin, Aoibhinn Mahon, Luca Noble, Sophia Ní Thuathail, Hannah Nic Aodha, Iseult Ní Ghibne.

Chun tosaigh, ó chlé: Síofra Ní Dhireáin, Ella Mai Ní Chuláin, Ríona Ní Fhátharta, Ciara Ní Chuláin, Saoirse Ní Choisdealbha, Aebha Ní Fhrighil, Laura Ní Chéidigh.

Turas Cultúrtha is Oidhreachta

Aengus ag Míniú faoin nGarraí Glas

Aengus Ó Coistealbha, ón nGarraí Glas, ag caint faoin tionsnamh garraídóireachta atá forbartha aige in Indreabhán, le grúpa a thug cuairt ar an nGarraí Glas le gairid, mar chuid de Thuras Oidhreachta agus Cultúir, a bhí eagraithe ag na hOifigigh Pleanála Teanga i gConamara Theas.

Ar an gCéadaoin seo caite reáchtáladh Turas Oidhreachta agus Cultúir Chonamara, mar chomhthogra idir na hOifigigh Pleanála Teanga i gConamara Theas.

Mar chuid den turas thug an grúpa cuairt ar Theach Scríbe, ar Thobar Naomh Anna i dTír an Fhia, ar Thobar Briocáin i Ros Muc, ar an bPOTA CAIFÉ i mBaile na hAbhann agus le críoch a chur leis an lá, thug Aonghus Ó Coisdealbha an grúpa ar chamchuairt timpeall ar an nGarraí Glas, áit a mhínigh sé an córas atá aige le glasraí a fhás go horgánach ar an mórchuid, le cur ar díol sna siopaí áitiúla i gCois Fharraige, chomh maith le roinnt ollmhargaí i nGaillimh.

Éacht Déanta ag Scoil na Tulaí

Foireann Iománaíochta ó Scoil Cholmcille, An Tulach, ar éirigh leo craobh iomána na mbunscoileanna (Roinn F) a bhuachaint le gairid nuair a bhuail siad Bunscoil Chnoc na Carrach. Tar éis a bheith ar chomhscór tar éis am breise a imirt, is le scór órga a bhain siad an craobh sa deireadh.

Ar chúl, ó chlé: Cillian Ó Ceallaigh, Seán Ó Fátharta, Cathal Mac Eochagáin, Oisín Ó Máille, Tadhg Ó Neachtain, Peadar Ó Conghaile, Oscar Ó Tuairisg (Comhchaptaen), Mártan Ó Cualáin (Comhchaptaen), Aengus Ó Direáin, Fiach Breathnach.

Chun tosaigh, ó chlé: Aaron Norman, Lorcán Mac a’ Choiligh, Tomás Ó Fátharta, Páraic Mac Shéamais, , Cian Ó Maoileoin agus Connla Breathnach.

An tseachtain seo caite rinne foireann iomána ó Bhunscoil Cholmcille, An Tulach, éacht nuair a d’éirigh leo an ceann is fearr a fháil ar Scoil Chnoc na Cathrach leis an scór 5 – 08 in aghaidh 5 – 07, i gcluiche ceannais na mbunscoileanna (Roinn F).

Bhí an dá fhoireann ar chomhscór ag deire an chluiche. Imríodh am breise agus bhí an dá fhoireann fós ar chomhtharrac. Ar deireadh socróidh buaiteoir na coimhlinte le scór órga a fuair Scoil na Tulaí.

Cead Pleanála Diúltaithe sna hAille

Iarratas Pleanála Aille

Fógra pleanála le dhá theach a thógáil sna hAille, trasna ón mBóthair Buí. Diúltaíodh an t-iarratas pleanála le gairid.

An tseachtain seo caite diúltaíodh cead pleanála a thabhairt sna hAille le dhá theach a thógáil taobh ó dheas de Bhóthar Chois Fharraige, an R336, trasna ó na chalets atá ar bhun an Bhóthar Buí. Tugadh cead pleanála ar an suíomh cheana i Lúnasa 2019 le dhá theach a thógáil, cead pleanála nach bhfuil rite amach fós.

Tugadh ceithre chúis leis an gcead a dhiúltú an babhta seo: bhain trí chúis leis an gcontúirt do shláinte poiblí dá gceadófaí na tithe agus bhain an cheathrú cúis leis an bpolasaí nua atá ag Comhairle Chontae na Gaillimhe go gcaithfidh Ráiteas Tionchar Teanga a bheith le aon iarratas sa nGaeltacht ar dhá theach nó níos mó. Ní raibh aon Ráiteas Tionchar Teanga leis an iarratas. Bhí aighneachtaí déanta ag Conradh na Gaeilge, ag Fóram Chois Fharraige um Pleanáil Teanga agus ag Údarás na Gaeltachta, ag meabhrú don Chomhairle Chontae faoin dualgas reachtúil atá ar an Údarás Pleanála, le cosaint a thabhairt don Ghaeilge sa nGaeltacht.

Ceithre bliain ó shin, ar an 19 Lúnasa, tugadh cead pleanála (Uimh Tag: 19769) ar an suíomh céanna don iarratasóir céanna le dhá theach a dhéanamh, le coinníoll teanga curtha leis an dá theach. Tá bliain eile le rith ag an gcead pleanála sin.

Campaí Samhraidh

Tá an samhradh buailte linn agus is gearr eile go mbeidh laethanta saoire ag páistí scoile. Tá sé fógraithe ag Cumann Micheál Breathnach go mbeidh dhá champa á n-eagrú agus beidh Cumann Camógaíochta Chois Fharraige ag eagrú campa camógaíochta. Seo a leanas na dátaí do na campaí spóirt:

  • Campa Peile: 3 Iúil go 7 Iúil;
  • Campa Iománaíochta: 10 Iúil go 14 Iúil;
  • Campa Camógaíochta: 17 Iúil go 21 Iúil.

Tá na campaí oscailte do pháistí ó sé bliana d’aois go sé bliana déag. Tá teora leis an méid páistí ar féidir a ghlacadh.

Ar Phainéal Peile na Gaillimhe

Cillian Ó Curraoin (Cumann Micheál Breathnach) ón gCnocán Glas a bhí i measc na bhfear ionaid do fhoireann pheile na Gaillimhe, a chaill in aghaidh Maigheo le gairid ar Staid an Phiarsaigh.

Cé go raibh díomá ar mhuintir Chois Fharraige gur chaill Gaillimh in aghaidh Maigheo ar an Domhnach seo caite, ba chúis áthais do Chumann Micheál Breathnach go raibh imreoir óg de chuid an chumainn, Cillian Ó Curraoin (sa bpictiúr ar dheis), liostáilte ar phainéal sinsear na Gaillimhe don chluiche i Staid an Phiarsaigh.

Cé nach bhfuair Cillian deis dul ag imirt, beidh súil ag a chlub go mbeidh Cillian ar an bpainéal an chéad bhliain eile, nuair a bheas Gaillimh ag súil le fanacht níos faide sa gcomórtas le Corn Sam Maguire a thabhairt thar an gCorrib.

As an gCnocán Glas do Chillian, mac le Tadhg Mór is a bhean, Bríd. Is garmhac é le Timín Joe Tim, fear a rinne a chion féin le Cumann Micheál Breathnach a chur ar a chosa tar éis a athbhunaithe.

Bhí Cillian ar fhoireann na Gaillimhe faoi 20 anuraidh agus i mbliana.

Lotó na mBreathnaigh

I Lotó Chumann Micheál Breathnach na seachtaine seo bhí €6,300 sa bPota Óir, ach ní raibh aon bhuaiteoir ann. Na huimhreacha a tarraingíodh: 3, 8, 17, 22.

Tarraingíodh ceithre ainm as an hata, le €25 ag dul do chaon duine acu:

Éamonn Ó Féinneadha, An Tuar Beag;

Cian Ó Tuathail, Cathair;

Peigí Ní Thuathail, An Choill Rua;

Máirtín Quinn (Tom), Leitir Móir.

Breda Coyne, Na Minna, a fuair duais an díoltóra.

€6,400 atá sa bPota Óir do tharraingt na seachtaine seo chugainn.

Torthaí Spóirt na Seachtaine

• Iomáint (Sóisear A): Ml. Breathnach 2 – 08, Bearna Na Forbacha 1 – 20.

• Iomáint (Sóisear F): Ml. Breathnach 3 – 17, Creachmhaoil 2 – 09.

• Iomáint (faoi 15B): Ml. Breathnach 2 – 17, Pádraig Pearses 4 – 08.

• Iomáint (faoi 15C): Cois Fharraige 1 – 13, Sylane 5 – 12.

• Peil (faoi 17B): An Spidéal 1– 09, An Cheathrú Rua 3 – 08.

• Peil (faoi 15): An Spidéal 3– 08, Claregalway B 3 – 11.

• Peil na gCailíní (faoi 12): Ml. Breathnach 1 – 07, Bearna 7 – 08.

• Camógaí (faoi 15): Cois Fharraige 5 – 02, Cappataggle 6 – 09.

Nótaí Chois Fharraige

Cumann Forbartha Chois Fharraige a cuireann Nótaí Chois Fharraige le chéile chuile sheachtain don Churadh Chonnachta, a thagann amach gach Déardaoin. Fáilteofar roimh mhíreanna nuachta, pictiúirí nó eolas faoi imeachtaí, le foilsiú sa gcolún ach iad a sheoladh i bhfoirm leictreonach chuig notaicoisfharraige@nullgmail.com ar an Luan roimhré faoi 2.30pm. Is féidir an colún a léamh chomh maith ar an suíomh seo le ábhar breise.