Mar Gheall ar Chumann Forbartha Chois Fharraige
Eolas faoin gCumann Forbartha
1. Cúlra an Chumainn Forbartha
Bunaíodh Cumann Forbartha Chois Fharraige sa bhliain 1966. I mbliana bhí comóradh ar bun againn ar 50 bhliain de obair sa gceantar, paróiste an Chnoic. De bharr obair an Chumann Forbartha tá Paróiste an Chnoic tagaithe chun cinn mar cheantar láidir agus bhí lámh ag an gCumann Forbartha le mórán gach dul chun cinn a déanadh le linn an tréimhse sin, ó Scéim Uisce a chur ar bun, Comharchumann a bhunú, Cumann Micheál Breathnach a athbhunú agus páirc imeartha breá a fhorbairt i nGleann an Chnoic, chomh maith le piniúr liathróid láimhe. Bhí baint lárnach ag an gCumann Forbartha le bunú Comharchumann Sailearna níos deireannaí agus Tearmann Ainnín, a chuir Scéim Tithe do na haosaigh ar fáil sa gceantar, agus ar chuid é anois de Thearmann Éanna Teo., ar an Tulach. Is ón gCumann Forbartha a tháinig an moladh le Comhar Creidmheasa a bhunú sa gceantar, Comhar Creidmheasa Cholmcille, a chuireann seirbhís airgeadais agus bancaeireachta ar fáil go hiomlán tré mheán na Gaeilge.
Roghnaíodh Ceantar an Chnoic le haghaidh príomh ghradam Ghlór na nGael sna blianta 1988, 2000 agus 2006. Sa bhliain 2015 bhí Cumann Forbartha Chois Fharraige san iomaíocht don phríomh ghradam agus is ar an gCumann Forbartha a bronnadh an darna áit i Rannóg na Gaeltachta.
Déanadh athnuachan ar an gCumann Forbartha i 2014: socraíodh ar rialacha agus structúr nua le ballraíocht oscailte ann, ach ballraíocht a chlárú sa gCumann. I mbliana bhí 4 fochoiste gníomhach ag obair faoin Coiste Stiúrtha, le obair an Chumann Forbartha a dhéanamh.
B’é Cumann Forbartha Chois Fharraige a tharraing an chruinniú le chéile ionadaithe ó eagraíochtaí pobail eile sa gceantar, le Fóram Chois Fharraige um Phleanáil Teanga a bhunú. Tá obair an Fhóraim ag tíocht chun críche agus Plean Teanga geall le bheith réidh le cur os comhair an phobail, deireadh mí na Samhna.
2. Structúr an Chumainn
Seo a leanas an Coiste Stiúrtha tar éis an Chruinniú Cinn Bhliana, Aibreán 2022:
- Ananda Geluk (Cathaoirleach);
- Seathrún Ó Tuairisg (Leaschathaoirleach);
- Méimí Ní Chualáin (Rúnaí);
- Máire Áine Mhic Dhonncha (Cisteoir);
- Donncha Ó hÉallaithe (OCP);
- Kate Fennell (Oifigeach na Meán Sóisialta);
- Pádraig Willie Ó Fátharta;
- Síle Ní Scanláin;
- Tonaí Ó Roduibh;
- Gearóid Ó Fátharta (ball comhthofa).
3. Ballraíocht sa gCumann Forbartha
Tá ballraíocht sa gCumann Forbartha oscailte do dhuine ar bith os cionn 18 mbliana déag ach ballraíocht a chlárú leis an gCumann tré foirm a líonadh is a sheoladh ar ais ag an Rúnaí. Is féidir an fhoirm a íoslódáil ANSEO.
An Bunreacht is na Rialacha
Na Rialacha mar a socraíodh ag an gCruinniú Cinn Bhliana ar an 11/4/2014 agus mar a leasaíodh ag an gCruinniú Cinn Bhliana ar an 13/04/2015 agus ag an gCruinniú Cinn Bhliana ar an 25/04/2016.
1. Freastal: Mar eagraíocht phobail beidh Cumann Forbartha Chois Fharraige ag freastal ar an gceantar a shíneann idir Abhainn Bholuisce chomh fada siar le hAbhainn Chruimlinne.
2. Teanga: Beidh an Ghaeilge á husáid mar gnáth-theanga oibre ag an gCumann.
3. Aidhmeanna agus Cuspóirí an Chumainn:
(i) Abhcóideacht a dhéanamh agus labhairt ar son an phobail sa gceantar, faoi ghné ar bith de pholasaí eagraíochtaí poiblí nó eile chomh fada is a bhaineann sé leis an bpobal sin nó le pobal na Gaeltachta i gcoitinne; riachtanais shóisialta, eacnamaíochta is cultúrtha an cheantair, agus riachtanais na Gaeltachta go ginearálta a aithint, agus moltaí a réiteach faoi conas is fearr freastal a dhéanamh ar na riachtanais sin; feachtais feasachta a reáchtáil maidir le raon agus caighdeán na seirbhísí atá riachtanach sa gceantar.
(ii) An pobal a choinneáil ar an eolas faoina bhfuil ag tarlú sa gceantar agus faoi ghníomhaíochtaí agus forbairtí a bhféadfadh impleachtaí a bheith acu don cheantar.
(iii) Comhoibriú a chothú le heagraíochtaí eile sa gceantar agus i gceantair eile chun tionscnaimh nó feachtais atá chun leasa an cheantair a reáchtáil.
(iv) Imeachtaí siamsaíochta agus cultúrtha a eagrú is a reáchtáil.
(v) Cúram speisialta a dhéanamh do chaomhnú agus neartú na Gaeilge mar theanga laethúil phobal an cheantair. Dá réir sin tacaíocht a chur ar fáil do fhorais eile – le go mbeidh siad in ann seirbhís níos fearr tré Ghaeilge a chur ar fáil don phobal. Tacú chomh maith le grúpaí agus eagraíochtaí eile sa gceantar le himeachtaí cultúrtha is siamsaíochta a reáchtáil tré Ghaeilge.
(vi) Ionadaíocht a dhéanamh ar son an cheantair ar eagrais eile agus ionchur a dhéanamh ar son an phobail leis na húdaráis phleanála, agus in aon phróiseas forbartha agus pleanála a bhaineann leis an bpobal sa cheantar, de réir mar ba ghá;
(vii) Fadhbanna sóisialta sa gceantar a aithint agus tacaíocht a lorg óna húdaráis chuí le dul i ngleic leo agus tacú leis na heagraíochtaí áitiúla a chuireann cabhair ar fáil dóibh siúd in ísle brí nó atá faoi mhíchumas agus d’eagraíochtaí a thugann cabhair don aosach agus don óige.
4. Clárú leis an gCumann: Beidh páirtíocht sa Chumann oscailte do dhuine ar bith os cionn ocht mbliana déag d’aois, ach a bheith cláraithe leis an gCumann, tri fhoirm a líonadh agus a shíniú go bhfuiltear ag glacadh le haidhmeanna agus cuspóirí an chumainn.
5. Cruinniú Cinn Bhliana: Ní bheidh cead ach ag daoine atá cláraithe roimhré freastal ar an gCruinniú Cinn Bhliana, ag a dtoghfar baill nua den choiste; ag a ndéanfar tuairisciú ar an mbliain atá caite agus ag a ndéanfar polasaithe a leasú agus polasaithe nua a shocrú. Beidh córam de 10% de na daoine atá cláraithe de dhíth le gur féidir dul ar aghaidh leis an gCruinniú Cinn Bhliana. Beidh gach duine atá cláraithe leis an gCumann i dteideal fógra a fháil i scríbhinn faoin gCruinniú Cinn Bhliana, agus beidh cead acu rún a chur os comhair an chruinnithe, ach é a bheith curtha ar fáil i scríbhinn don Rúnaí ar a laghad seacht lá roimhré.
6. Coiste: Beidh seachtar ar Choiste Stiúrtha na heagraíochta, tofa ag an gCruinniú Cinn Bliana, le cead ag an gcoiste tofa suas le seisear eile a chomhthoghadh. Beidh ar thrian den Choiste tofa chomh maith leis na baill chomhthofa, éirí as ag an gCruinniú Cinn Bhliana, le cead acu seasamh aríst. Beidh ar a laghad trian den choiste ina mná. Beidh naoi gcruinniú ar a laghad ag an gcoiste i gcaitheamh na bliana. Má chailleann ball trí chruinniú coiste as a chéile gan leithscéal inghlactha, beidh deireadh lena b(h)allraíocht.
7. Oifigigh: Déanfar na hoifigigh a thoghadh ag cruinniú den choiste a thionólfar díreach tar éis an Chruinniú Cinn Bhliana, ina measc Cathaoirleach, Rúnaí agus Cisteoir. Ní fhéadfaidh na hoifigigh níos mó ná tri bliana as a chéile a dhéanamh san oifigeacht chéanna.
8. Fochoistí: Féadfaidh an Coiste Stiúrtha fochoistí a chur ar bun. Beidh ar a laghad duine amháin ón gCoiste Stiúrtha ar gach fochoiste. Le bheith ceapaithe ar fhochoiste ní mór a bheith cláraithe leis an gCumann.
9. Rialacha Seasta: Is faoin gCoiste Stiúrtha rialacha seasta an choiste a shocrú nó a leasú.
10. Cisteoir: Beidh sé de dhualgas ar an gCisteoir tuairisc a thabhairt go rialta don Choiste Stiúrtha ar staid reatha airgeadais an chumainn. Is faoin gCoiste a shocrú cén tsaoirse a bheas ag an gCisteoir íocaíochtaí a dhéanamh gan chead roimh ré ón gCoiste agus/nó ón gCathaoirleach.
11. Rúnaí: Beidh sé de dhualgas ar an Rúnaí miontuairiscí a thógáil de na cruinnithe agus comhad sábháilte de na miontuairiscí a choinneáil.
12. Rialacha: Is féidir na rialacha seo a leasú ach rún i scríbhinn a bheith curtha os comhair an Chruinniú Cinn Bhliana nó os comhair cruinniú speisialta ginearálta de na daoine atá cláraithe leis an gCumann.
13. Cisteoir: Beidh sé de dhualgas ar an gCisteoir tuairisc a thabhairt go rialta don Coiste Stiúrtha ar staid reatha airgeadais an chumainn. Is faoin gCoiste a shocrú cén saoirse a bheas ag an gCisteoir íocaíochtaí a dhéanamh gan cead roimhré ón gCoiste agus/nó ón gCathaoirleach.
14. Rúnaí: Beidh sé de dhualgas ar an Rúnaí miontuairiscí a thógáil de na cruinnithe agus comhad sábháilte de na miontuairiscí a choinneál.
15. Rialacha: Is féidir na rialacha seo a leasú ach rún i scríbhinn a bheith curtha os comhair an Chruinniú Chinn Bhliana nó os comhair cruinniú speisialta ginearálta dena daoine atá cláraithe leis an gCumann.