Cartlann Nuachta: 11 Bealtaine 2022

Cathaoirleach Nua ar an gCumann Forbartha

Ag an gcruinniú míosúil a bhí ag an gcoiste nua atá ag Cumann Forbartha Chois Fharraige toghadh Ananda Geluk, ón Teach Mór, mar Chathaoirleach ar an gCumann Forbartha, le tíocht i gcomharbacht ar Gerry Willie Ó Fátharta, a bhí ina chathaoirleach le trí bliana anuas. Seo a leanas na hoifigigh ar fad ar an gCumann Forbartha don bhliain 2022/23:

Cathaoirleach: Ananda Geluk, An Teach Mór.
LeasChathaoirleach: Seathrún Ó Tuairisg, Na hAille.
Rúnaí: Mamie Ní Chualáin, An Teach Mór.
LeasRúnaí: Síle Ní Scanláin, An Teach Mór.
Cisteoir: Máire Áine Mhic Dhonnacha, An Teach Mór.
Oifigeach Caidreamh Poiblí: Donncha Ó hÉallaithe, Na hAille.
Oifigeach na Meán Sóisialta: Kate Fennell, Cor na Rón.

Comhthoghadh an t-iarChathaoirleach, Gearóid Ó Fátharta, ar an gCoiste Stiúrtha don bhliain 2022/23. Ar an gCoiste Stiúrtha chomh maith tá Pádraig Willie Ó Fatharta, Na hAille agus Tónaí Ó Roduibh, An Chathair.

Aitheantas do INDREABHÁN

Seanscoil Sailearna in Indreabhán, Ionad ina bhFuil Amharclann/Pictiúrlann

Níor glacadh leis an aighneacht a chuir Cumann Forbartha Chois Fharraige chuig Comhairle Chontae na Gaillimhe maidir le aitheantas a thabhairt do INDREABHÁN mar lonnaíocht tuaithe sa bPlean nua Forbartha do Chontae na Gaillimhe 2022 – 28, a aontaíodh an Luan seo caite agus a bheas ag tíocht i bhfeidhm níos deireanaí an mhí seo.

Cé go bhfuil aitheantas ag an Tulach/Baile na hAbhann agus ag Ros a’ Mhíl mar lonnaíocht tuaithe de ghrád 7(a), níl aon aitheantas tugtha do cheantar Indreabhán, beag ná mór, cé go bhfuil os cionn 1,000 duine ina gcónaí sa gceantar agus go leor seirbhísí ar fáil ann: Stáisiún Gharda; Comhar Creidmheasa; Amharclann/Pictiúrlann; Scoil Bhunoideachais; Scoil Iar-bhunoideachais; Coláiste Lurgan; Ollmhargadh; dhá eastáit tionsclaíochta; Comharchumann Forbartha; trí theach tábhairne; séipéal; teach tórraimh; reilig agus go leor miontionscail.

Beidh an Cumann Forbartha ag iarraidh ar na Comhairleoirí Contae do cheantar Chonamara breathnú aríst ar an gcás atá ann nuair a bheas athbhreithniú á dhéanamh ar an bPlean Forbartha nua i gceann trí bliana eile.

Bhí an Cumann Forbartha ag iarraidh go mbeadh an stádas céanna lonnaíochta ag INDREABHÁN faoin bPlean Forbartha nua is atá ag Ros a’ Mhíl agus an Tulach/Baile na hAbhann.

Iarla Ó Lionáird ar an Spidéal

Johnny Óg Connolly, ar chlé, le Maurice Lennon ag ócáid seolta an CD ‘Within a Mile of Kilty’ i Stiúideo Cuan le gairid. Ag casadh ar an CD tá Maurice Lennon, a athair Ben, a uncail Charlie agus a dheartháir Brian. Tá an CD eisithe ag Cló Iar-Chonnacht.

[Pic: Seán Ó Mainnín]

I Stiúideo Cuan sa Spidéal, an deireadh seachtaine seo, beidh an fonnadóir clúiteach ó Chúil Aodha, Iarla Ó Lionáird ag amhránaíocht. Ar an Aoine agus ar an Satharn seo, 13 agus 14 Bealtaine, a bheas an cheolchoirm speisialta ar bun. In éindí le Iarla beidh beirt cheoltóirí cumasacha, Dermot Byrne ó Dhún na nGall ar an mbosca agus an tAstráileach Steve Cooney ar an ngiotár.

I gceann coicíse beidh ceolchoirm eile den scoth ar bun i Stiúideo Cuan, nuair a bheas an sár-bhoscadóir Mairtín O’Connor ag casadh ann in éindí le Cathal Hayden ar an bhfidil agus Seamie O’Dowd ar an ngiotár.

Ceann de na rudaí is deise faoi na ceolchoirmeacha seo, ná go dtugtar deis do cheoltóirí óga áitiúla casadh roimh ré ar feadh fiche nóiméad nó mar sin.

Mar nach bhfuil ach 65 suíochán sa seomra ina mbíonn na ceolchoirmeacha ar bun i Stiúideo Cuan, moltar ticéid a cheannach roimh ré trí dul chuig an suíomh idirlín STIUIDEOCUAN.IE.

Club Leabhar Chois Fharraige

Eoghan Mac Cormaic, údar PLUID, ag caint faoin leabhar ag ócáid a bhí ag Club Leabhar Chois Fharraige, an tseachtain seo caite i dTigh Mholly ar an Lochán Beag.

Ar an Aoine seo caite, bhí an-oíche i dTigh Mholly ar an Lochán Beag, áit a raibh cóisir ag Club Leabhar Chois Fharraige le clabhsúr a chur le imeachtaí na bliana. Tús na hoíche bhí plé ar PLUID, leabhar nua-fhoilsithe faoi agóid na bpluid sna Blocanna H agus i bPríosún Ard Mhacha idir 1976 agus 1981. Bhí an t-údar, Eoghan Mac Cormaic, i láthair.

Nuair a bhí an caint is an comhrá críochnaithe, thosaigh an ceol is an amhránaíocht, le Johnny Óg Connolly, Ruairí Mac an Iomaire, Gearóid Ó Murchú, Becky Ní Éallaithe agus bhí cúpla céapar damhsa ó Joe Ó Neachtain chomh maith. Eagraíodh an oíche le cuidiú ó Sheachtain na Gaeilge.

Ba mhaith le Club Leabhar Chois Fharraige buíochas ó chroí a ghabháil le chaon duine a d’fhreastail ar imeachtaí an Chlub i mbliana. Tá an Club Leabhar ag tógáil briseadh don samhradh, ach ar ais ar an gCéadaoin, 14 Meán Fómhair, i dTigh Mholly le plé a dhéanamh ar an leabhar staire ‘An Cheathrú Rua agus na hOileáin sna Naoú hAois Déag’ le Áine Ní Chonghaile.

Glanadh an Chladaigh

Hedi Gotthalmseder agus Gearóid Ó Murchú ag bailiú brúscar ar an gcladach i gCor na Rón, Dé Sathairn seo caite.

Bhí an bailiúchán eagraithe ag an bhFochoiste Timpeallachta atá ag Cumann Forbartha Chois Fharraige.

Cúpla seachtain ó shin bhí dhá lá glantacháin i gceantar Chois Fharraige, eagraithe ag an bhFochoiste Timpeallachta atá ag Cumann Forbartha Chois Fharraige, le brúscar a bhailiú ó na bóithrí bailte. Bailíodh os cionn 100 mála brúscar ar na bóithríní idir Abhainn Chruimlinne agus Tigh Chualáin, idir an dá lá glantacháin. Eagraíodh bailiúchán brúscair eile á an Satharn seo caite, dírithe an uair seo ar an gcladach a ghlanadh.

Cuireadh soláistí ar fáil i dTigh Mholly do na daoine a bhí amuigh ag glanadh.

Cúrsa Nua Saor in Aisce

Tá cúrsaí nua spéisiúla le tosú go luath in Indreabhán agus ar an gCeathrú Rua, ag Forbairt Tuaithe na Gaillimhe (GRD) i gcomhpháirtíocht leis an GRETB. Beidh ranganna folláine chomh maith le ranganna hoiméapaite agus zumba gold á chur ar fáil le linn an chúrsa. Tá na cúrsaí seo saor in aisce.

Is féidir breis eolais ar fáil faoin gcúrsa ach glaoch ar Norah ag an uimhir 087 9740592 nó ar 091 574858.

Taisce Chois Fharraige

Seanphictiúr a tógadh i dTigh Hughes am eicínt sna hochtóidí – Mary-Bergin agus Frankie Gavin ag seinm

Tá an tionscadal Taisce Chois Fharraige ag cuartú seanphictiúir de cheoltóirí, amhránaithe, scéalaithe etc ó Chois Fharraige, a tógadh blianta ó shin ag féilte, ceolchoirmeacha nó ag ócáidí eile. Pictiúir a tógadh ar a laghad deich mbliana ó shin atá i gceist.

Tá socrú déanta ag Taisce Chois Fharraige le Socos ar an gCoill Rua le gur féidir le daoine pictiúir a thabhairt isteach ann agus déanfar scanáil ar na pictiúir dóibh. Is féidir níos mó eolais a fháil ach glaoch ar 086 4567806 nó ríomhphost a sheoladh chuig taiscecf@nullgmail.com.

Féile Peile Ghael Linn

In Indreabhán a bheas Féile Peile Chonnachta, á reáchtáil ag Gael Linn, an tseachtain seo chugainn ar ar an gCéadaoin agus an Déardaoin, 12/13 Bealtaine le tacaíocht ó Scoil Náisiúnta Sailearna. Ocht bhfoireann a bheas páirteach agus le painéal d’ocht imreoir déag ag gach scoil le naonúr imreoir, idir bhuachaillí agus chailíní, ag dul chun páirce ag aon am amháin.

Chomh maith leis an bpeil, glacann na daltaí páirt in imeachtaí spraíúla eile: tráth na gceist, ceolchoirm, céilí, nó eile. Gheobhaidh na foirne as baile deis fanacht sa gceantar thar oíche i dtithe sa gceantair.

Seo a leanas na scoileanna a bheas páirteach sa bhféile:

Scoil Náisiúnta Sailearna, Indreabhán.
Scoil Mhic Dara, An Cheathrú Rua.
Scoileanna Rosmuc/Camus.
Gaelscoil na Cruaiche, Cathair na Mart.
Gaelscoil de hÍde, Ros Comáin.
Scoil Éinne, An Spidéal.
Gaelscoil Iarfhlatha, Tuaim.

Comórtas Tráchtaireachta Ghael Linn

Seán Ó Fátharta as Both Chuana ar chlé, Oisín Donaghy as an Sídheán sa lár, agus Áine Ní Mhaoláin as Baile Éamoinn ar dheis, daltaí ó Scoil Éinne, An Spidéal, a bhain duaiseanna sa gcomórtas tráchtaireachta ar chluichí CLG, a reáchtálann Gael Linn.

D’éirigh le beirt daltaí as Rang a Cúig i Scoil Éinne, An Spidéal, an chéad agus an dara duais ag leibhéal na bunscoile a bhaint amach sa gcraobh náisiúnta den chomórtas tráchtaireachta a eagraíonn Gael Linn. Seán Ó Fátharta, as Both Chuana, a thug an chéad áit leis agus ba í Áine Ní Mhaoláin, as Baile Éamoinn, a chroch léi an duais don dara háit. Iarradh orthu tráchtaireacht a chur leis an gcúig nóiméad deiridh de rogha trí chluiche a cuireadh ar fáil dóibh roimh ré.

Roghnaigh Seán Ó Fátharta Craobh na hÉireann sa bpeil idir Bhaile Átha Cliath agus Ciarraí i 2011 agus ba é Craobh Iomána na hÉireann idir Luimneach agus Gaillimh i 2018 a roghnaigh Áine. Bronnadh na duaiseanna orthu i bPáirc an Chrócaigh an tseachtain seo caite.

Club Óige Scoil Shailearna

Tá sé i gceist Club Óige nua a bhunú i gCois Fharraige do na gasúir san aoisghrúpa idir 7 – 12 bliana d’aois, á eagrú ag an bhFóram Pleanála Teanga i gcomhar le Muintearas. Club Óige Scoil Shailearna a bheas á ghlaoch air, mar go mbeidh sé ag teacht le chéile i Scoil Sailearna. Beidh oíche eolais do thuismitheoirí ar bun faoin gclub nua i halla Scoil Sailearna ar an Máirt seo chugainn, 17 Bealtaine, ag 6.00pm. Beidh an oíche eolais á reáchtáil ag Fóram Chois Fharraige um Pleanáil Teanga. Sé an aidhm leis an gClub Óige nua imeachtaí agus gníomhaíochtaí spraíúla a chur sa tsiúl do na gasúir óga sa gceantar.

Ar ndóigh, bíonn Club Óige Lurgan ag freastal ar dhéagóirí.

Gaelchara Chois Fharraige

Tá an scéim GAELCHARA á reáchtáil arís i mbliana ag Fóram Chois Fharraige um Pleanáil Teanga. Tá foghlaimeoirí Gaeilge agus cainteoirí líofa ag teastáil le páirt a ghlacadh sa scéim, atá oscailte do dhaoine a bhfuil cónaí orthu i gCois Fharraige, ó Na Forbacha go Ros a’ Mhíl. Ní féidir gaol fola ná pósta a bheith idir na rannpháirtithe.

An bealach a oibríonn an scéim ná go n-oibríonn an foghlaimeoir agus an cainteoir líofa in éindí le chéile leis an Ghaeilge a úsáid níos minicí sa mbaile agus sa bpobal. Bronntar €250 an duine ar an bhfoghlaimeoir agus ar an meantóir ag deireadh na scéime. Le páirt a ghlacadh, nó le breis eolais a fháil, níl le déanamh ach teagbháil a dhéanamh leis an bhFóram Pleanála Teanga, atá lonnaithe in Inis Fáil sa Spidéal, nó ríomhphost a sheoladh ag optchoisfharraige@nullgmail.com.

‘I dTreo an tSolais’

Ag réiteach le dul ar an tsiúlóid ‘I dTreo an tSolais’ i Scoil Chuimsitheach Chiaráin ar an gCeathrú Rua, maidir Shathairn seo caite. Ghlac os cionn 200 páirt agus bailíodh os cionn €5,000 don charthanacht Pieta House.

Thar a bheith sásta a bhí an coiste áitiúil a d’eagraigh an tsiúlóid ‘I dTreo an tSolais’ ar mhaithe le Pieta House, ar an Satharn seo caite. Tuairiscíodh gur ghlac os cionn 200 duine páirt ann, le siúlóid 5km a dhéanamh, cé gur maidin cheomhar a bhí ann. Bailíodh os cion €5,700 go háitiúil a bheas á chur go Pieta House, carthanacht a chuireann seirbhís saor in aisce (tel: 1800 247 247) d’aon duine atá ag smaoineamh ar fhéin-mharú nó ar fhéin-ghortú.

Ba sa mbliain 2016 a heagraíodh an tsiúlóid ‘I dTreo an tSolais (Darkness into Light)’ ar an gCeathrú Rua don chéad uair agus de bharr na paindéime bhí imní ar lucht a eagair go mb’fhéidir nach dtiocfadh oiread chuig Scoil Chuimsitheach Chiaráin i 2022 agus a thagadh de ghnáth.

Thosaigh siúlóidí sa Nua Shéalainn, san Astráil, sa Meán Oirthear, i Mór-Roinn na hEorpa, sa mBreatain, in Éirinn, i Meiriceá agus i gCeanada ag breacadh an lae sna tíortha sin. Ócáid shiombalach í an tsiúlóid: gach duine ag siúl le chéile sa dorchadas ach ag fanacht le héirí na gréine. Sin an aidhm atá ag Pieta – tacaíocht, cúnamh agus dóchas a thabhairt dóibh siúd atá sa dorchadas.

Ba mhaith leis an gcoiste áitiúil sa gCeathrú Rua agus le Pieta House buíochas a ghabháil dóibh siúd a ghlac páirt, go háithrithe le pobal Chonamara agus le chuile dhuine agus le chuile chomhlacht a chabhraigh leo an ócáid a eagrú.

Torthaí Spóirt ón Deireadh Seachtaine

Iomáint na gColáistí (Sóisear): Coláiste Chroí Mhuire 1 – 12, Clarin College Athenry 2 – 13.
Peil na gColáistí (Sóisear): Coláiste Chroí Mhuire 0 – 20, Roscommon Community College 0 – 20.
Iomáint (faoi 15B1): Cois Fharraige 1 – 03, Salthill/Knocknacarra 0 – 14.
Iomáint (faoi 13B1): Cois Fharraige 0 – 01, Kinvara 13 – 05
Iomáint (faoi 13B): Micheál Breathnach 4 – 05, Ballygar 0 – 05
Peil (Roinn II): An Spidéal 0 – 09, Caherlistrane 0 – 12.
Peil (Roinn 3A): Micheál Breathnach 4 – 10, Kilkerrin-Clonberne 2 – 08.
Peil (faoi 19): An Spidéal 2 – 13, Oughterard 3 – 12.
Peil (Sóisear C): An Spidéal 2 – 09, Bearna 2 – 17.
Peil (faoi 13): An Spidéal 3 – 13, Oranmore Maree 7 – 09.
Sacar (Div I): Macdara 0, Dynamo Blues 3.
Sacar ( Div I): Cois Fharraige 2, West Coast Utd. 3.
Sacar ( Cailíní faoi 17): Bearna/Na Forbacha 5, Moyne Villa 0.
Sacar ( faoi 16): Bearna/Na Forbacha 1, Colemanstown Utd 0.
Sacar (faoi 15): Macdara 2, Corofin Utd 3.
Sacar ( faoi 15): Bearna/Na Forbacha 1, Salthill Devon 3.
Sacar ( Cailíní faoi 14): Bearna/Na Forbacha 4, Creggmore/Claregalway 0.
Sacar (faoi 14): Macdara 1, Cregmore/Claregalway B 5.
Sacar ( faoi 14): Bearna/Na Forbacha 1, Tuam Celtic 1.
Sacar (faoi 14): Bearna/Na Forbacha B 1, Cregmore/Claregalway C 3.
Sacar (faoi 12): Bearna/Na Forbacha 1, Moyne Villa 0.
Sacar (faoi 12): Bearna/Na Forbacha B 1, Tuam Celtic C 3.