Cartlann Nuachta: 18 Aibreán 2018
Dumhach na Leanbh
Obair chothabhála le déanamh ar Dhumhach na Leanbh
Tá sé ag i gceist ag Cumann Forbartha Chois Fharraige athchóiriú agus obair chothabhála a dhéanamh ar Dhumhach na Leanbh ar an Teach Mór, Indreabhán. Rinneadh athchóiriú cheana ar an láthair dhá scór bliain ó shin. Tá plean den obair a bheadh le déanamh curtha le chéile ag grúpa oibre a tháinig le chéile faoi scáth an Chumann Forbartha. Tá €400 curtha ar fáil ag Comhairle Chontae na Gaillimhe faoin Scéim Tacaíochta Pobail le ábhar a cheannach agus tá an Scéim Fostaíochta Pobail de chuid an Chomharchumainn sásta cuid den obair a dhéanamh.
Beidh cruinniú eolais phoiblí ar bun ar an Déardaoin seo chugainn, 26 Aibreán, ag 8.00pm san ITT (ar chúl Shéipéal an Chnoic), féachaint le dlús a chur leis an obair athchóirithe. Beidh fochoiste á chur le chéile agus beidh airgead le bailiú.
Fáilte roimh dhuine ar bith le spéis acu sa tionscadal ag an gcruinniú ar an Déardaoin.
AGM an Chumann Forbartha
Baill Chumann Forbartha Chois Fharraige le duais Ghlór na nGael
Bhí a Chruinniú Cinn Bhliana ag Cumann Forbartha Chois Fharraige ar an Luan seo caite sa gCrann Taca (ITT) ar an gCnoc.
Thug an Cathaoirleach, Donncha Ó hÉallaithe, tuairisc ar obair na bliana. Seo a leanas na tionscadail is mó a eagraíodh faoi scáth an Chumann Forbartha le bliain anuas:
Cuimhneachán an ‘Mine’, mí Meitheamh seo caite.
Leabhar an ‘Mine’, faoin tragóid i 1917, a chur le chéile.
Comharthaí na mBóithrí Bailte a chrochadh.
Cúrsaí Ríomhaireachta a eagrú sa tSeanscoil.
BISEACH 2017 a fhoilsiú.
Dúirt an Cathaoirleach go bhfuil roinnt tionscadail nua idir láimhe ag an gCumann Forbartha i mbliana, ina measc athchóiriú a dhéanamh ar Dhumhach na Leanbh ar an Teach Mór. Dúirt sé chomh maith go bhfuil an Cumann Forbartha ag plé le Iontaobhas Uí Chadhain, le go ndéanfar aitheantas cuí a thabhairt don scríbhneoir iomráiteach ón gCnocán Glas, Máirtín Ó Cadhain, tré dhealbh den Chadhnach a fháil déanta agus a chur in airde i Sráidbhaile an Spidéil sa mbliain 2020, leathchéad bliain théis a bháis.
Pléadh an gá atá le talamh a fháil sa gceantar le reilig nua a dhéanamh agus an géarghá le ionad ina bhféadfaí dramhaíl a bhailiú, mar atá ag an gComhairle Chontae sa gClochán. Socraíodh chomh maith aighneacht a chur ag an gComhairle Chontae maidir leis na deacrachtaí atá ag daoine óga ón gceantar atá ag iarraidh socrú síos, áit chónaí a thógáil dóibh féin i gCois Fharraige. Socraíodh aighneacht faoin gceist a chur faoi bhráid an Chomhairle Chontae.
Tá an tuairisc ar fáil mar PDF anseo: Tuairisc an Chathaoirligh 2018
Club Leabhar Chois Fharraige
Beidh an chéad tíocht le chéile eile ag Club Leabhar Chois Fharraige ar an gCéadaoin, 9 Bealtaine, ag 9.00pm i dTigh Mholly, Indreabhán, leis an leabhar ‘Mac Dé, Cé hÉ?’ le Pádraig Standún a phlé.
Léiritheoir agus stiúrthóir scannán é Nioclás ‘an Diabhailín’ Dowling, ach nuair a thugann sé faoi scannán a dhéanamh i mbaile beag tuaithe in iarthar na hÉireann, scéal faoi bheatha agus bás Íosa Críost, ní chuile dhuine atá sásta leis. An ndéanfaidh sé féin agus an slua aisteoirí, ceamaradóirí agus na hoibrithe eile atá tugtha leis aige, ceap magaidh de Mhac Dé? Is gearr go dtagann teannas, aighneas, easaontas agus eascairdeas chun solais – chomh maith le rúin a bhí i bhfolach le fada an lá.
Tuilleadh Eolais faoin leabhar anseo: Mac Dé, Cé hÉ?
Tá an leabhar ar fáil go háitiúil i siopa Chló Iar-Chonnacht sa Spidéal.
Céilí Teaghlaigh i gColáiste Chonnacht
Beidh Céilí ar bun seachtain ón Domhnach seo chugainn i gColáiste Chonnacht atá dírithe ar theaghlaigh. Tá an Céilí á eagrú ag Traidphicnic, an fhéile mhór ceoil a bhíonn ar bun sa Spidéal tús mí Iúil gach bliain. An banna ceoil COGAR a chuirfidh an ceol ar fáil agus sé Gearóid Mulrooney a bheas ina fhear a’ tí.
Tosóidh an Céilí ag 3.00pm. Tá breis eolais ar fáil ach glaoch ar an uimhir 087 9717080.
Bua Eile sa Liathróid Láimhe
Ag an deireadh seachtaine d’éirigh le Sadhbh Ní Fhlaithearta (ar dheis sa bpictiúr thuas) ón gCré Dhubh an bua a fháil i gcomórtas an phláta, sa gcomórtas náisiúnta sóisearach faoi 15. Baineann Sadhbh le Cumann Liathróid Láimhe Micheál Breathnach, ar an gCnoc.
Oíche Siamsaíochta
Beidh oíche mhór siamsaíochta ag Club Foghlaimeoirí Gaeilge Chois Fharraige ar an Satharn seo, 21 Aibreán, nuair a chuirfear ar stáitse an dráma POLL NA bPÉIST, scríofa ag Máirín Mhic Lochlainn. Is dráma nua é seo atá bunaithe ar sheanscéal den teideal céanna, agus é á léiriú ag Aisteoirí an Ardáin Bhuí agus daltaí as Coláiste Cholmcille.
I ndiaidh an dráma beidh ceolchoirm ar bun le togha na gceoltóirí is na bhfonnadóirí ar ardán, ina measc Caitlín Ní Chualáin is a mac Domhnall Ó Braonáin, Meaití Jó Shéamuis Ó Fátharta, Steve Mac Suibhne, Neansaí Ní Choistealbha, Gearóid Ó Murchú agus Enda Mac Cába. Cuirfidh Pádraig a’ Táiliúra agus Danny de Bhailís an t-agallamh beirte, ‘Raifearaí is an File’ le Johnny Chóil Mhaidhc, ar stáitse agus beidh bean Johnny, Bríd Uí Choisdealbha ann le Tomáisín.
Tosóidh an oíche ag 8.00pm agus tá fáilte roimh chách.
Glanadh Suas
Cuid den mheitheal oibre a bhí amuigh ag bailiú brúscair ar an Satharn seo caite i gceantar Chois Fharraige, mar chuid den ‘Glanadh Suas’ a d’eagraigh Fochoiste Timpeallachta an Chumann Forbartha.
D’éirigh thar barr leis an ‘Glanadh Suas’ a bhí eagraithe ag Fochoiste Timpeallachta an Chumann Forbartha ar an Satharn seo caite. Bhí os cionn dhá scór duine páirteach ann agus clúdaíodh an chuid is mó den cheantar idir Abhainn Chruimlinne agus An Chré Dhubh. Tá an Fochoiste Timpeallachta an-bhuíoch do na daoine go léir a ghlac páirt agus do Mhicheál Ó Foighil a thug cead na málaí brúscair a stóráil in aice oifig Coláiste Lurgan, go dtí gur bhailigh foireann an Chomhairle Chontae na málaí maidin Dé Luain.
Dála an scéil, beidh Caitríona Ní Chuinneagáin ó Chóstaí Glana ag tabhairt caint i Leabharlann an Spidéil ar an gCéadaoin, 25 Aibreán, idir 6.00 agus 7.00pm. Tá an chaint seo dírithe ar dhaoine a bhfuil spéis acu i dtimpeallacht ghlan mara agus cósta.
Toradh na hOibre!
Bailiúchán Brúscar Leictreach
Tá WEEE Ireland ag eagrú bailiúchán ar ábhar leictreach agus leictreonach i gCasla ar an Satharn seo chugainn, 21 Aibreán. Beidh siad ann ó 10.00am go dtí 4.00pm agus tógfaidh siad fearais leictreach/leictreonach, chomh maith le cadhnraí. Is bealach é seo le fáil réidh le ábhar leictreach/leictreonach ar bhealach sábháilte nach gcuireann isteach ar an timpeallacht. Ní chosnaíonn sé aon cheo.
Cúirt Filíochta ar an mBánrach
Áine Ní Dhurcáin agus Paddy Mhéime Ó Súilleabháin, a bheas ag léamh a gcuid filíochta ag ócáid a bheas ar bun, Aoine na seachtaine seo chugainn, i dTigh Pheadar Mhóir ar an mBánrach, mar chuid den fhéile litríochta, Cúirt.
Tosóidh an oíche, atá saor in aisce, ag 8.30pm.
Beidh na filí Áine Durkin agus Paddy Mhéime Ó Súilleabháin, beirt fhilí ar as Conamara ó dhúchas iad, ag léamh óna saothair i dTigh Pheadair Mhóir, ar an Aoine, 27 Aibreáin, ag 8.30 tráthnóna, mar chuid den fhéile idirnáisiúnta litríochta Cúirt. Tá cead isteach saor in aisce.
As Conamara ó dhúchas, tá Áine Durkin ina cónaí in Inis Eoghain ó 1980. Scríobhann sí filíocht agus amhráin, agus is blagálaí í. Bhain sí duais liteartha ag Oireachtas na Samhna 2010 dá blag, Mise Áine.
D’fhoilsigh Cló Iar-Chonnacht a céad chnuasach filíochta, ‘Mise Áine: An Bhean Istigh’, i mí na Nollag seo caite. Bhuaigh sí an chéad duais leis an saothar seo i gComórtas na Scríbhneoirí Úra i gComórtais Liteartha Oireachtas na Gaeilge 2017.
I Loch Con Aortha, Conamara, a rugadh Paddy Mhéime Ó Súilleabháin i 1944. D’fhoilsigh Coiscéim a chéad chnuasach filíochta, ‘Fuaim na Gaoithe Aniar’, mar aon le dírbheathaisnéis faoina shaol oibre i dtrí mhór-roinn, ‘Seachrán Deoraí’.
Sacar: Cois Fharraige Chun Cinn
Chris Ó Biadha, a scóráil an cúl a chuir Cois Fharraige ar bharr an tábla i Sraith Sacair na Gaillimhe, sa gcluiche i gcoinne Kiltullagh ar an Domhnach seo caite.
Tá foireann sacair Chois Fharraige ar bharr an tábla i Roinn 3 sa tSraith Sacair a eagraíonn FA na Gaillimhe. Ar an Domhnach seo caite d’éirigh leo an ceann is fearr a fháil ar fhoireann Kiltullagh, agus iad a bhualadh 2 – 1, le dul dhá phointe chun cinn ar Dynamo Blues ó Thuama.
Kiltullagh a fuair an chéad chúl sa gcluiche agus ag leath-am ní raibh rudaí ag breathnú go maith do Chois Fharraige, le gaoth sách láidir ina n-aghaidh sa darna leath. Tugadh Rónán Mac Donnacha isteach agus ní raibh sé i bhfad go raibh an liathróid curtha san eangach aige, tar éis dhó pas gleoite a fháil ó Mikey Ó Conaire. Bhí baint ag Rónán leis an dara cúl a fuair Cois Fharraige chomh maith. Ba é Rónán a thug an pas do Chris Ó Biadha nuair a scóráil sé, rud a chur Cois Fharraige chun cinn, ní amháin sa gcluiche, ach sa tSraith chomh maith.
Tá Cois Fharraige dhá phointe chun tosaigh ar fhoireann na bPólannach ó Thuama, Dynamo Blues, agus trí chluiche fós le imirt ag an dá fhoireann. Seans go mbeidh gach rud ag brath ar an gcluiche deireannach a bheas ag Cois Fharraige in aghaidh Dynamo Blues i dTuaim ar an Satharn, 19 Bealtaine. Bealach amháin nó bealach eile tá an chuma ar an scéal go mbeidh Cois Fharraige ag imirt an chéad bhliain eile i Roinn II.
Torthaí Spóirt ón Deireadh Seachtaine
Iomáint f 14: Ml Breathnach 0 – 04, Tuam 1 – 02.
Iomáint f 14: Ml Breathnach 1 – 02, Annaghdown 6 – 04.
Iomáint f 14: Cois Fharraige 2 – 07, Liam Mellows 1 – 09.
Iomáint f 14: Cois Fharraige 2 – 06, Gort Inse Guaire 1 – 04.
Iomáint f 14: Cois Fharraige 4 – 07, Salthill-Knocknacarra 1 – 07.
Peil (Mionúr): Ml Breathnach 2 – 10, Kinvara 2 – 09.
Peil (Roinn II): Ml Breathnach 0 – 09, Caherlistrane 2 – 13.
Peil (Roinn II): Ml Breathnach 0 – 10, An Spidéal 2 – 10.
Peil (Roinn IV): Ml Breathnach 0 – 09, Bearna 2 – 07.
Peil (Roinn IV): An Spidéal 3 – 08, Salthill-Knocknacarra 3 – 17.
Peil f 16: An Spidéal 4 – 13, Naomh Anna, Leitir Móir 2 – 07.
Peil f 16: Ml Breathnach 0 – 05, St. Michaels 5 – 14.
Sacar (Sóisear): Cois Fharraige 2, Kiltullagh 1.
18 Aibreán 2018