Cartlann Nuachta: 27 Bealtaine 2015
27 Bealtaine 2015
Róisín Ní Ghionnáin, Seaimpín na hÉireann
Róisín Ní Ghionnáin, an cailín óg ó Chor na Rón, Indreabhán, atá ina Seaimpín na hÉireann sa dornálaíocht, in éindí lena traenálaí, Colman Ó Flatharta, Camus. Bhuail Róisín a céile comhraic le gairid sna Comórtais Naisiúnta do chailíní faoi 63kg. Bíonn sí ag traenáil le Cumann Dornálaíochta is Aclaíochta Chonamara, atá lonnaithe ar an eastát tionsclaíochta i gCasla. Faoi láthair tá sí ag traenáil gach Satharn i mBaile Átha Cliath le foireann na hÉireann agus í ag ullmhú le dul ag troid i gComórtas Dornálaíochta na hEorpa. [Pictiúr: Donncha Ó hÉallaithe]
Cúrsa Idirlíon sa tSeanscoil
An tseachtain seo caite tháinig deireadh leis an gcúrsa ríomhaireachta a bhí eagraithe ag Cumann Forbartha Chois Fharraige i Seanscoil Sailearna. Bhí an cúrsa dírithe go speisialta ar riachtanais na n-eagraíochtaí pobail sa gceantar, ar mhaith leo úsáid níos fearr agus níos éifeachtaí a bhaint as na meáin sóisialta agus as suíomhanna idirlíon lena gcuid oibre a dhéanamh i measc an phobail. Ocht seachtaine a mhair an cúrsa agus clúdaíodh réimse leathan ábhar: suíomh idirlíon simplí a chruthú is a bhainistiú; Facebook; Twitter agus gnéithe eile de na meáin shóisialta. Freisin bhí eolas faoi na hacmhainní fairsinge atá ar fáil ar an idirlíon do dhaoine a bhíonn ag scríobh trí Ghaeilge.
Julianne Ní Chonchubhair a bhí ag teagasc ar an gcúrsa. Tá súil ag an gCumann Forbartha cúrsa eile a eagrú amach sa bhFómhar.
Cuid den ghrúpa a chríochnaigh an cúrsa san Idirlíon agus na Meáin Sóisialta le gairid, a bhí á reáchtáil ag Cumann Forbartha Chois Fharraige sa seomra ríomhaireachta i Seanscoil Sailearna, le tacaíocht ón Seirbhís Oideachais Pobail de chuid an GRETB. Ó chlé: Gearóid Denvir, Brian Ó Cuív, Daithí Ó Muirí, Julianne Ní Chonchubhair (teagascóir), Cristín Cox, Beartla Ó Curraoin, Aodán Mac Donnacha, Maidhc Ó Féinne, Róisín Ní Chonghaola, Donncha Ó hÉallaithe. [Pictiúr: Becky Ní Éallaithe]
An Spidéal sa gComórtas Peile
Beidh foireann peile an Spidéil ag taisteal go Dún na nGall an deireadh seachtaine seo chugainn le páirt a ghlacadh i gComórtas Peile na Gaeltachta sa roinn sinsir. Tá an Spidéal ag grád idirmheánach i bpeil na Gaillimhe i mbliana, ach bhuail siad dhá fhoireann sinsir le áit a fháil sna babhtaí ceannais den Chomórtas Peile, a bheas ar bhun in Ard an Rátha. Tá an Spidéal tarraingthe le imirt in aghaidh Chill tSeadhna ó Mhaigh Eo. Is paróiste mór é Cill tSeadhna, suite in Iarthuaisceart Mhaigh Eo, leis an sráidbhaile Bangor – Erris ina lár. Tá an chuid is mó de taobh istigh de theorainn oifigiúil na Gaeltachta.
Roinnt Torthaí CLG
-
Peil Sinsear an Chontae: Mícheál Breathnach 1 – 10; An Cheathrú Rua 0 – 10.
-
Peil Idirmheánach an Chontae: An Spidéal 1 – 11; Áth Cinn 1 – 06.
Foireann an Spidéil faoi 16
Ar chúl, ó chlé: John Crumlish (traenálaí), Seán Ó Maolchiarán, Ryan Ó Direán, Luke Crumlish, Jack Mac Donnacha, Gearóid Ó Conghaile, Oisín Ó Flatharta, Oisín Ó Neachtain, Colm Ó Curraoin, Fergus Watts, Beartla Ó hIarnáin (traenálaí).
Chun tosaigh, ó chlé: Tommy Lucas, Charlie Mac Cárthaigh, Conor Breathnach, Conall Ó Caoimh, Fionn Ó hIarnáin, Cathal Ó Gamhnáin, Eoghan Breathnach (captaen), Benin Mac Donnacha, Peter Ó Donnchú.
Campa Samhraidh ag Club Óige Lurgan
Tá Campa Samhraidh eagraithe arís an Meitheamh seo ag Club Óige Lurgan i gcomhar le Coláiste Lurgan. Ag tosaí ar an Luan seo chugainn, 1 Meitheamh, beidh deis ag na déagóirí óga atá ina mbaill de Chlub Óige Lurgan páirt a ghlacadh sna himeachtaí go léir, seachas na ranganna gach maidin, a bheas eagraithe ag Coláiste Lurgan do na scoláirí a thagann go Cois Fharraige ó áiteacha éagúla ar fud na tíre. Beidh idir kayacáil, rothaíocht, cispheil, cluichí ar an trá, snámh, céilithe, amhránaíocht, discóanna agus fiseáin ar bun ag baill an Chlub Óige gach tráthnóna, sé lá na seachtaine ó Luan go Satharn, ar feadh trí seachtaine. Tuismitheoirí ar mhaith leo a gcuid gasúir a chlárú don champa, ní mhór dóibh sin a dhéanamh tráthnóna amárach (Aoine) ag Seanscoil Sailearna, idir 8.00 agus 8.30. Is do bhaill an Chlub Óige amháin a eagraítear an campa samhraidh seo.
Tá cáil bainte amach ag Coláiste Lurgan de bharr na bhfístéipeanna ceoil atá déanta le roinnt blianta anuas.
LCDC: Triúr as Cois Fharraige Ainmnithe
Tá beirt le toghadh ón Earnáil Phobail agus Dheonach le bheith ar an gCoiste Áitiúil Forbartha Pobail atá ag Chomhairle Chontae na Gaillimhe. An LCDC a thugtar de ghnáth ar na coistí seo, atá bunaithe ag gach Comhairle Chontae de réir mar atá leagtha síos sa reachtaíocht nua don rialtas áitiúil a tháinig i bhfeidhm anuraidh.
Tá tábhacht faoi leith ag baint leis an LCDC. Is ag cruinniú den LCDC a socraíodh tamall ó shin go gcuirfí deireadh le Fóram Chonamara agus an clár SICAP i gConamara a chur faoi Galway Rural Development. Tá cás Ardchúirte le éisteacht faoin gcinneadh sin an chéad mhí eile.
Triúr atá ainmnithe le toghadh ar an LCDC ón earnáil pobail is deonach: Seán Ó Coistealbha, Príomhfheidhmeannach Muintearas, atá ainmnithe ag Coiste Forbartha na bhForbacha; Aodán Mac Donncha atá ainmnithe ag Comhlacht Forbartha an Spidéil agus Gearóid (Gerry Willy) Ó Fátharta atá ainmnithe ag Cumann Forbartha Chois Fharraige. Mar gur córas toghchánaíochta na Breataine, ‘first past the post’, atá á usáid sa toghchán ag an gComhairle Chontae, tá Cumann Forbartha Chois Fharraige ag iarraidh ar an triúr iarrthóirí ó Chois Fharraige castáil le chéile agus aontú taobh thiar de iarrthóir amháin, sa gcaoi is go mbeidh níos mó seans ann go mbeidh ionadaíocht ón bpobal ag an nGaeltacht agus ag Conamara ar an LCDC.
Faoin atheagrú atá déanta ag Rialtas Áitiúil tá cuid mhaith de na cláracha a bhíodh sa nGaeltacht á chur faoi chúram an Chomhairle Chontae agus tá an chontúirt ann go mbeidh Gaeltacht Chonamara thíos leis. Cuireadh deireadh le Cumas i dtosach agus le Meitheal Forbartha na Gaeltachta ina dhiaidh sin. Tá deireadh curtha anois leis an gclár a bhíodh á reachtáil ag Pléaráca. Tá an chontúirt ann go bhfágfar an Ghaeltacht agus Conamara trí chéile chun deireadh sa gclár nua Leader a bheas á chur ar bun go gairid, mura mbeidh guth láidir ag an nGaeltacht ar an LCDC.
Cruinniú faoi Chomóradh 1916
Tá cuireadh tugtha ag Cumann Forbartha Chois Fharraige do Chomhairle Chontae na Gaillimhe cruinniú a reáchtáil trí Ghaeilge sa nGaeltacht maidir leis an gcomóradh ar 1916 atá beartaithe acu don bhlian seo chugainn. Meabhraítear sa litir a seoladh ag an gComhairle Chontae go raibh dlúthbhaint ag Gaeltacht Chonamara leis an bPiarsach, duine de cheannairí an Éirí Amach. Ní amháin go raibh teach aige i Ros Muc, ach bhí baint aige chomh maith leis an Spidéal, áit a mbíodh sé ar cuairt ag Coláiste Chonnacht sna blianta tar éis a bhunaithe sa mbliain 1910.
Go dtí seo bhí trí cheardlann comhairliúcháin ag an gComhairle Chontae faoin gcomóradh, ach ní raibh aon cheann sa nGaeltacht. Deir an Cumann Forbartha go mbeadh sé siléigeach ón gComhairle Chontae gan páirt lárnach a bheith ag pobail na Gaeltachta sa gcomóradh agus go mba cheart don Chomhairle Chontae ceardlann eile eolais a eagrú sa nGaeltacht trí Ghaeilge. Ar an gcaoi sin bheadh deis ag eagraíochtaí pobail, scoileanna agus daoine aonaracha sa nGaeltacht plé a dhéanamh ar an mbealach is fearr leis an gcomóradh a dhéanamh sa nGaeltacht.
Seirbhísí Leictreonacha sa gComhar Creidmheasa
Tá sé fógraithe ag Comhar Creidmheasa Cholmcille go bhfuil seirbhísí leictreonacha le cur ar fáil do na baill ag deireadh na míosa seo, a chuirfidh go mór leis na seirbhísí atá ar fáil. Beidh uimhir cuntais faoi leith, ar a dtugtar IBAN, ar fáil anois do gach ball chun gur féidir leo íocaíochtaí a fháil isteach sa gcuntas ó ranna stáit, ar nós íocaíochtaí Leasa Shóisialaigh nó deontas na mban tí ó Roinn na Gaeltachta, chomh maith le íocaíochtaí pinsin.
Tá forbairtí eile beartaithe do na seirbhísí. Faoi dheireadh an tsamhraidh cuirfear ar chumas na mball logáil isteach agus ráiteas a fháil go leictreonach, agus, níos deireannaí sa mbliain, beifear in ann an mórgáiste agus billí tí a íoc as an gcuntas sa gComhar Creidmheasa gan an baile a fhágáil.
Is iontach an difríocht a dhéanfaidh an fhorbairt seo don tseirbhís a chuireann Comhar Chreidmheasa Cholmcille ar fáil sa gceantar ó Bhearna go Leitir Mealláin ar a bhfreastalaíonn sé. Le leas a bhaint as na seirbhísí leictreonacha seo, ní mór bualadh isteach i gceachtar den dá oifig atá ag an gComhar Creidmheasa – ar an gCnoc agus ar an gCeathrú Rua – agus cruthúnas aitheantais agus seolaidh a thabhairt leat. Níl aon táille ar na seirbhísí seo faoi láthair, ach seans go mbeidh táille dá ghearradh orthu amach anseo. Tá tuilleadh eolais ar fáil ach glaoch ar 593421. Is féidir an bhileog eolais a íoslódáil anseo: Billeog CCC faoi EFT.pdf
Réalta – Ceolchoirm Choláiste Chroí Mhuire
Ag ceolchoirm bhliantúil de chuid Choláiste Chroí Mhuire i Seanscoil Sailearna bhí an iliomad éagsúlacht tallainne le féiceáil ar an stáitse ó dhamhsa bailé go damhsa ‘hip-hop’, ó cheol traidisiúnta go ceol clasaiceach go popcheol. Bhí daltaí ón gcéad bhliain go dtí bliain na hArdteiste rannpháirteach sa seó agus bhí an amharclann lán go doras le cairde na scoile, idir tuismitheoirí, gaolta, daltaí agus muintir an phobail.
Bhí an seó ‘Réalta’ curtha ar an ardán ag an mbeirt mhúinteoirí Hilary Vesey agus Bróna Ní Uallacháin. Is iad Hilary agus Bróna a eagraíonn agus a stiúrann na scoláirí gach bliain, ach tá moladh mór tuillte ag na daoine óga a chuir seó láidir, taitneamhach agus gaelach ar stáitse ar an oíche.
Sa bpictiúr tá Sorcha Ní Fhrighil (Coismeig Mhór, Na Forbacha) agus Dara Mac Dubhghaill (An Caisleán, Indreabhán), a rinne bean agus fear a’ tí ag an gcoirmcheol.