Cartlann Nuachta: 31 Lúnasa 2016
31 Lúnasa 2016
Seo Linn Seó an Spidéil 2016
Anthony Flaherty, Baile an tSagairt, An Spidéal, agus a chapall Danesfield Fairy a fuair an chéad duais anuraidh do láir 3 bliana agus os a chionn.
Ar an Domhnach seo chugainn, 4 Meán Fómhair, beidh Taispeántas Chois Fharraige ar bun i gColáiste Chonnacht sa Spidéal.
Ó bunaíodh é i 1979, reáchtáiltear Taispeántas Chois Fharraige ar an gcéad Domhnach de Mheán Fómhair chuile bhliain.
Tá os cionn 100 comórtas ar fad sa taispeántas i mbliana: comórtais do chapaillíní agus caoirigh, do tháirgí ón bhfeilm agus ón ngarraí, comórtais bláthanna agus torthaí, comórtais tís agus tionscail tuaithe, comórtais ealaíon agus grianghrafadóireacht. Glacfar le iontrálaithe ar an lá, ach amháin i rannóg na gCapaillíní is na Caoirigh. Tosaíonn an mholtóireacht ar na capaillíní ag 9.30 ar maidin. Bíonn na hearraí á socrú sna comórtais éagsúla idir 10.00 is 12.00 agus ón meánlae ar aghaidh déantar an mholtóireacht sna rannóga eile. Ag 1.00 pm a bhíonn Seó na Madraí ar bun.
Bíonn suas le 1,000 duine ag freastal ar an taispeántas chuile bhliain. I mbliana beidh Caisleán Spraoi curtha ar fáil do na gasúir agus deirtear linn go mbeidh an Cluiche Ceannais Iomána idir Cill Chainnigh agus Tiobraid Árann le feiceáil ar scáileán mór sa halla.
Slán Leis na Gaeilgeoirí
An spraoi taobh amuigh ag Coláiste Lurgan, Indreabhán, le linn an tsamhraidh.
Oireachtas Chois Fharraige 2016
Tá an clár socraithe anois d’Oireachtas Chois Fharraige. Beidh an fhéile ar bun thar dhá dheireadh seachtaine mí Meán Fómhair seo chugainn. Tosóidh imeachtaí an Oireachtais ar an Aoine, 16 Meán Fómhair, le oscailt Taispeántas Ealaíne i gCasla, sa bhfoirgneamh ina bhfuil oifigí Oireachtas na Gaeilge ar an eastát tionsclaíoch de chuid Údarás na Gaeltachta.
Ar an Satharn agus ar an Domhnach, 17 & 18 Meán Fómhair, beidh ‘Éirí Amach Chois Fharraige’ ar siúl: seó ilmheánach á léiriú san amharclann i Seanscoil Sailearna atá curtha le chéile go speisialta ag Joe Steve Ó Neachtain (ar dheis), le comóradh a dhéanamh ar 1916 ach, chomh maith leis sin, le ceiliúradh a dhéanamh ar bhunú Chumann Forbartha Chois Fharraige leathchéad bliain ó shin i 1966, agus an méid a baineadh amach ó shin i leith leis an gceantar a chur chun cinn. Is é Údarás na Gaeltachta a rinne urraíocht ar an seó seo.
Le linn na seachtaine dár gcionn beidh ceardlanna éagsúla ar bun sna bunscoileanna sa gceantar, idir scéalaíocht, drámaíocht, damhsa, amhránaíocht agus ealaín.
Déanfar Oireachtas Chois Fharraige a oscailt go hoifigiúil ar an Déardaoin, 22 Meán Fómhair, nuair a bheas oíche mhór Damhsa ar an Sean-Nós, le comóradh a dhéanamh ar an oíche a baistíodh ‘Damhsa ar an Sean-Nós’ ar an stíl damhsa aonair dúchasach a dhéantaí i gConamara: eagraíodh ‘Taispeántas Damhsa ar an Sean-Nós’ mar chuid d’Oireachtas na Gaeilge 1976 agus ba san oíche sin a cuireadh an síol as a d’fhás an Damhsa ar an Sean-Nós, stíl damhsa a leathnaigh ar fud na tíre agus thar lear chomh maith.
Ansin le linn an darna deireadh seachtaine beidh neart ceoil is drámaíocht sa gceantar, idir Fibín ag cur ‘Mac Piarais i bPictiúr’ ar an ardán, Aisteoirí an Spidéil ag léiriú an dráma iontach ‘Boicíní’ sa tSeanscoil agus Síle Denvir ag cur ‘Caithréim’ i láthair, an seó ceoil atá bunaithe ar cheol agus amhráin an Phiarsaigh.
Fibín ag cur ‘Mac Piarais i bPictiúr’ i lathair
Ar an Satharn, 24 Fómhair, beidh Coirmcheol Mhór na Féile ar bun in Óstán na Páirce, le scoth na n-amhránaithe is na gceoltóirí ar an ardán, chomh maith le Cór Fear na nDéise agus Cór Chois Fharraige.
Cór Chois Fharraige, a bheas ag seinm ag Oireachtas Chois Fharraige 2016
Tá Oireachtas Chois Fharraige á eagrú faoi choimirce Chumann Forbartha Chois Fharraige. Cosnaíonn sé go leor airgid é a chur ar bun. Tá urraíocht fáighte ó Chomhar Creidmheasa Cholmcille, ach seachas sin is ag brath ar shíntiúis ó dhaoine a bheas an coiste. Tá achainí curtha amach ag daoine ag iarraidh orthu ticéid a cheannacht don deireadh seachtaine roimhré ar an bpraghas €25. Tá na ticéid ar fáil ó oifigí an Chomhar Creidmheasa ar an gCnoc agus ar an gCeathrú Rua, ó oifig Chomharchumann Sailearna sa tSeanscoil agus ó oifig Chomhlacht Forbartha an Spidéil.
Seo Clár na Féile:
Oireachtas Chois Fharraige 1976 – 2016
Cómóradh an Dá Scór
16 – 25 Meán Fómhair, 2016
Clár na nImeachtaí
Aoine, 16 Meán Fómhair
Pádraig Breathnach ag oscailt an Taispeántas Ealaíne
19.00: Taispeántas Ealaíne á oscailt ag Pádraig Breathnach in Oifig Oireachtas na Gaeilge, Eastát Tionsclaíoch, Casla. An oscailt urraithe ag Ealaín na Gaeltachta mar chuid den Oíche Chultúir.
18.30 – 20.00: Ceoltóirí Óga Chois Fharraige ag casadh ceoil in áiteacha poiblí éagsúla ar fud Cois Fharraige mar chuid den Oíche Chultúir.
Satharn agus Domhnach, 17/18 Meán Fómhair
20.00: Eirí Amach Chois Fharraige. Seó ilmheánach, scríofa ag Joe Steve Ó Neachtain, á chur ar stáitse i Seanscoil Sailearna le comóradh a dhéanamh ar bhunú Chumann Forbartha Chois Fharraige leathchéad bliain ó shin, agus ar an mbaint a bhí ag Cois Fharraige le hÉirí Amach na Cásca 1916. Á léiriú ag Josie Chóilí Óig Ó Cualáin. [Urraithe ag Údarás na Gaeltachta.] Cead isteach: €10
Domhnach, 18 Meán Fómhair
17.30: Seisiún Ceoil sa Droighneán Donn, An Spidéal faoi stiúir Steve Sweeney.
Luan, 19 Meán Fómhair
14.00: Comórtas Liteartha na Scoileanna. Seolfaidh Dónall Ó hAinifín, Cathaoirleach COGG, comórtas mór liteartha do scoileanna an cheantair atá urraithe ag COGG, i Seanscoil Sailearna.
Déardaoin, 22 Meán Fómhair
Pádraig Devanney
19.00: I dTigh Chualáin, An Choill Rua. Plaic á nochtadh ag Aire Stáit na Gaeltachta, Seán Kyne, ag comóradh an chéad uair ar tugadh aitheantas poiblí don Damhsa ar an Sean-Nós ag Oireachtas na Gaeilge 1976. Ina dhiaidh seolfaidh an tAire Stáit Oireachtas Chois Fharraige 2016
20.30: Taispeántas Damhsa ar an Sean Nós i dTigh Chualáin á chur i láthair ag Máirtín Jaimsí Ó Flaithearta. Páirteach ann beidh ar a laghad deichniúr de na damhsóirí a chroch leo Corn TG4 ag comórtas Steip (Oireachtas na Gaeilge) le 15 bliana anuas. [Urraithe ag TG4.]
22.00: Oíche Oscailte Ceoil is Amhránaíochta faoi stiúir ag Ruairí Mac an Iomaire, Tigh Pheadair Mhóir ar an mBántrainn, Baile na hAbhann.
Aoine, 23 Meán Fómhair
Síle Denvir
18.00: Ceolchoirm na nÓg. Amhránaíocht, ceol agus damhsa ó cheoltóirí óga Chois Fharraige i Scoil Éinne, An Spidéal.
20.00: Caithréim. Seó ceolmhar á chur i láthair ag Síle Denvir i Seanscoil Sailearna agus ina dhiaidh Pádraig Mac Piarais i bPictiúr á chur ar stáitse ag Fibín. Cead Isteach: €10
22.00: Ann Marie agus Máirtín Joe ag casadh sa bPoitín Stil, Indreabhán.
22.30: Club na Féile le seisiún ceoil Tigh Mholly, Indreabhán.
Satharn, 24 Meán Fómhair
11.00: ‘Amhránaíocht ar an Sean Nós’ is ábhar don seiminéar ag a ndéanfar scagadh ar ealaín dhúchasach na Gaeltachta, an amhránaíocht ar an sean-nós. Beidh painéal aoichainteoirí ann: Róisín Nic Dhonncha, Lillis Ó Laoghaire agus Ciarán Ó Gealbháin le Caitlín Ní Chualáin ina cathaoirleach. Mar chuid den tseiminéar taispeánfar ‘Aisling Geal’, clár faoin Sean Nós a rinne Bob Quinn do RTÉ.
11.00: Maidin Caifé sa gCrúiscín Lán le ciorcal comhrá idir Club na bhFoghlaimeoirí, An Spidéal, agus tuismitheoirí ó Na Gaeil Óga, Baile Átha Cliath.
15.00: Taispeántas Cócaireachta i gColáiste Cholmcille le Máire Ní Chéidigh agus Mairtín Jaimsí Ó Flaithearta i mbun cócaireachta.
20.00: Coirm Cheoil Mhór an Oireachtais. Scoth na gCeoltóirí, na nDamhsóirí is na bhFonnadóirí chomh maith le Cór Fear na nDéise agus Cór Chois Fharraige. Mar go mbeidh an choirm cheoil seo á craoladh beo ar Raidió na Gaeltachta, curtha i láthair ag Seán Bán Breathnach, iarrtar ar dhaoine a bheith ann 15 nóiméad roimh an am tosaithe. Cead Isteach: €10
22.30: Club na Féile in Óstán na Páirce, An Spidéal, le seisiún breá amhránaíochta is ceoil.
Domhnach, 25 Meán Fómhair
Seán Ó Neachtain, Seán Ó Coisdealbha, Peadar Ó Treasaigh agus Maidhc P Ó Conaola i radharc ó “Boicíní Bhóthar Kilburn”
Pic: Seán Ó Mainnín
11.00: Aifreann an Oireachtais i gCill Éinde, An Spidéal, á cheiliúradh ag an Athair Seán Mac Aodha le Cór Fear na nDéise ag canadh ann.
15.00: Seisiún Amhrán Nuachumtha, Tigh Giblin, An Spidéal, faoi stiúir ag Gearóid Ó Murchú agus Tadhg Mag Dhonnagáin.
17.30: Seisiún Ceoil sa Droighneán Donn, An Spidéal faoi stiúir Steve Sweeney.
18.00: Éigse Chois Fharraige. Filíocht, lúibíní, agallaimh bheirte agus sceitseanna. Tigh Mholly, Indreabhán.
20.30: Boicíní Bhóthar Kilburn. Dráma á chur ar stáitse ag Aisteoirí an Spidéil á léiriú ag Peadar Ó Treasaigh. Cead Isteach: €10
21.30: Clabhsúr na Féile sa bPoitín Stil, Indreabhán, le ceol ó Mharcas Ó hIarnáin is a chlann ó Charna.
Oireachtas na Gaeilge – Na Comórtais Ardáin
Níl ach coicís fágtha le cur isteach ar na comórtais ardáin de chuid Oireachtas na Gaeilge 2016. Go hiondúil glacann riar mhaith iontrálaithe ó Chois Fharraige páirt sna comórtais ag an Oireachtas, atá ag filleadh ar Chill Áirne i mbliana, théis a bheith i City West, Baile Átha Cliath, anuraidh.
Beidh na comórtais ardáin ar bun ón Déardaoin, 3 Samhain, agus ag críochnú le Corn Uí Riada ar an Satharn, 5 Samhain. Glacfar le foirmeacha iontrála suas go dtí an 15 Meán Fómhair.
Is féidir níos mó eolais a fháil faoin bhféile ach dul ag an suíomh www.antoireachtas.ie agus an clár iomlán a fheiceáil ann.
Comórtas Pobail an Chomhar Creidmheasa
Seo a leanas na buaiteoirí sa gcomórtas do grúpaí pobail a d’eagraigh Comhar Creidmheasa Cholmcille:
1ú Duais de €3,500: PÁIRC na hÓIGE a fhorbairt amuigh faoin aer ag Scoil Sailearna, Indreabhán, le go bhféadfaí áit lárnach a chruthú don aclaíocht agus don chleachtadh coirp i saol an ghasúir óig. Tabharfaidh sé deis d’fhoireann na scoile gníomhaíochtaí oideachasúla, spóirtiúla, cluichí agus cleachtadh coirp a eagrú ag amanta feiliúnacha, gan réamhdhualgas áirithinte.
2ú Duais de €1,000: GASÓGA MARA NA GAELTACHTA. Treallamh a cheannach ar nós seaiceáid tárthála, wetsuits, kayaks agus pubail do Ghasóga Mara na Gaeltachta, an t-aon ghrúpa lán-ghaelach sa tír, atá bunaithe ó 2015, chun gasúir na háite, idir 6 agus 12 bliain d’aois, a thabhairt le chéile ar bhealach spraoiúil, le imeachtaí tíre agus farraige.
3ú Duais de €500: GÁIRDÍN POBAIL NAOMH ANNA. Spás sóisialta agus sláinte glas a sholáthar don phobal, tré fhorbairt a dhéanamh ar phíosa talúna idir an dá pháirc imeartha ar an Máimín i Leitir Móir, le buntáistí sláinte, sóisialta agus timpeallachta a thabhairt don phobal. Tionscadal a chuir Cumann Peile Naomh Anna isteach.
Comhghairdeachas leis na buaiteoirí agus comhghairdeachas leis an gComhar Creidmheasa, a d’eagraigh an comórtas.
Fóirne Chois Fharraige ag Déanamh go Maith
Tá an tarraingt fógraithe le haghaidh na cluichí ceathrú ceannais peile sa ngrád sinsir is sóisir an chontae. Sa ngrád sinsir beidh Cumann Micheál Breathnach ag casadh le Cortoon Shamrocks ar an 10 nó 11 Meán Fómhair. Sa ngrád idirmheánach beidh ar an Spidéal an ceann is fearr a fháil ar Bhleá ‘n Rí i dtosach, cluiche a bheas ar bun an deireadh seachtaine seo, le áit a chinntiú sa gcluiche ceathrú ceannais in aghaidh Bhaile Chláir na Gaillimhe.
Níl aon chaill ar iománaithe Micheál Breathnach ach an oiread. Tá na Breathnaigh sa gcluiche ceannais sa gcomórtas Sóisear 1 agus is in aghaidh Saighleán a bheas siad. Nil dáta don chluiche socraithe fós. Bhuail Saighleán buachaillí Chois Fharraige sa gcluiche ceannais den chomórtas céanna.
Agus níl mná Chois Fharraige chun deiridh ach an oiread. Tá foireann camógaí sa gcluiche leathcheannais an chontae in aghaidh Cill Tormóir, ar an Satharn seo chugainn. Beidh tuairisc againn ar an gcluiche sin an tseachtain seo chugainn.
Chomh maith leis sin tá foireann mionúr na mBreathnaigh sa gcluiche leathcheannais i bpeil na mban.
Torthaí Spóirt na Seachtaine Seo
- Peil (Roinn 3): An Spidéal 0 – 17, Bearna 2 – 08.
- Peil (Sóisear C): Ml. Breathnach 3 – 08, Naomh Anna 3 – 10.
- Peil na mBan (Mionúr): Ml. Breathnach 5 – 19, St Furseys 2 – 01.
- Camógaí (Sóisir): Cois Fharraige 3 – 15, Baile an Doirín 1 – 03.
- Camógaí f16: Cois Fharraige 2 – 12, Cill Íomair 1 – 05.
- Iomáint f13: Cois Fharraige 2 – 05, Pádraig Pearses 4 – 09