Cartlann Nuachta: 31 Marta 2021
Pádraig Ó hAoláin RIP
Pádraig Ó hAoláin á thabhairt go Reilig na bhForbacha ar an Luan seo caite, tar éis Aifreann na Sochraide i Séipéal Réalt na Mara.
Is mór an méid a rinne Pádraig ar son cheantar Chois Fharraige, mar Bhainisteoir ar Chomharchumann Chois Fharraige agus mar Phríomhfheidhmeannach ar Údarás na Gaeltachta.
Cuireadh an-spéis i gCois Fharraige san agallamh le Pádraig Ó hAoláin, a athchraoladh ar Raidió na Gaeltachta Dé Sathairn seo caite. Sí Máirín Ní Ghadhra a chuir agallamh ar Phádraig deich mbliana ó shin, go gairid tar éis dhó éirí as a phost mar Phríomhfheidhmeannach ar Údarás na Gaeltachta.
Labhair sé faoin tréimhse seacht mbliana a chaith sé mar bhainisteoir ar Chomharchumann Chois Fharraige. “Sin iad na seacht mbliana is fearr a chaith mé aon áit” a dúirt sé. Bhí Comharchumann Chois Fharraige, faoin a stiúir, ag plé le soláthar téacsleabhar i nGaeilge; coláistí samhraidh ar fud Cois Fharraige; foilsiú an nuachtán seachtainiúil Amárach; scéimeanna uisce; Clódóirí Lurgan agus bhí Siopa an Phobail faoina chúram chomh maith. Ar feadh píosa bhí bád iascaigh ag an gComharchumann. Nuair a d’éirigh an Comharchumann as a bheith ag trádáil bhí sé le maíomh ag Pádraig san agallamh nár cailleadh oiread is post amháin, mar gur éirigh leis an gcoiste na rannóga éagsúla a dhíol in am. Díoladh Siopa an Phobail le Seán Ó Foighil, mar shampla.
Labhair sé chomh maith faoin tréimhse a chaith sé ag obair d’Údarás na Gaeltachta mar Bhainisteoir Cumarsáide, agus mar Phríomhfheidhmeannach ag an deireadh. Dúirt sé gur rud maith a bhí ann ionadaithe a bheith tofa ar Bhord an Údaráis ag pobail na Gaeltachta agus gur “rud sláintiúil” a bhí ann go mbíodh “leibhéal áirithe teannais idir an feidhmeannas agus an bord”.
Sé Pádraig a chum “Cóilín Phádraig Shéamais,” ceann de na hamhráin is ansa le daoine i gConamara agus rinne sé a chion féin lena chinntiú go mbeadh rogha eile slí maireachtála seachas “an long anonn” a bheith ag muintir na Gaeltachta.
Cuireadh Pádraig Ó hAoláin i Reilig na bhForbacha ar an Luan seo caite. Sular tugadh a chorp chuig Séipéal Réalta na Mara, le haghaidh Aifreann na Sochraide, tugadh é siar go Coláiste Chonnacht, áit ar thaispeán CLG an Spidéil ómós dó: bhí Pádraig ar cheann de na iománaithe ba sciliúla a chaith geansaí iomána An Spidéil riamh. Bhí sé ar an bhfoireann a bhhuaidh Craobh an Iarthair san íomáint 1975.
Foireann iomána An Spidéil a bhuaidh Craobh an Iarthair 1975. Tá Pádraig Ó hAoláin ar an gceathrú duine ó dheis ina sheasamh ar chúl.
[Le buíochas do Mártan Ó Ciardha agus Pádraic Ó Ceallaigh]
Tá oidhreacht bhreá fágtha ina dhiaidh aige, idir tionscail na físe i gCois Fharraige agus an t-amhrán íontach a chum sé “Cóilín Phádraig Shéamais”. Comhbhrón lena bhean Beití, lena gclann mac is iníon Fionnuala, Feidhlim, Aogán, Pádraig, Neasa agus Caitríona.
Searmanais na Cásca i gCois Fharraige
Cill Éinde, an Spidéal
Seo an dara bliain as a chéile nach féidir searmanais na Cásca a cheiliúradh go poiblí de bharr srianta sláinte poiblí. Ach ar ndóigh, beidh teacht ar shearmanais ar líne ag www.watch.mcmmedia.tv do Pharóiste an Chnoic agus ag www.cilleinde.ie i gcás Pharóiste an Spidéil.
Tá Turas na Croise ar fáil go leanúnach ar shuíomh idirlín Chill Éinde agus ar leathanach Facebook an tseipéil freisin: Cill Éinde An Spidéal. Treoraíonn an tAthair Seán an turas thart ar stáisiúin Chill Éinde.
Tá cáil mhór ar na stáisiúin seo. Ethel Rhind, as stiúideo an Túr Ghloine, a rinne an saothar idir na blianta 1918 agus 1928. Stíl “opus sectile”, gloine daite a gearradh agus a greamaíodh den bhalla atá ann. Tá dhá shraith de thíleanna gloine, donn ar an taobh amuigh agus órga taobh istigh de sin, mar fhráma thart ar chuile stáisiún. Ceaptar gurb iad na stáisiúin seo na samplaí is túisce a rinneadh in Éirinn den stíl seo. Díol suntais ag an am ar déanadh iad gur i nGaeilge sa seanchló Gaelach atá na scríbhinní ar fad faoi na stáisiúin.
Beidh Cill Éinde ar oscailt i rith an lae más mian le daoine Turas na Croise a dhéanamh sa séipéal féin.
Cumann Micheál Breathnach
Tá an clárú do Chumann Micheál Breathnach oscailte don séasúr 2021. Iarrtar ar dhaoine atá ag iarraidh dul chun páirce i mbliana clárú ar líne chomh luath agus is féidir, trí dul ag an suíomh https://member.clubforce.
Tá sé an-tábhachtach go mbeadh ainmneacha, dátaí breithe agus uimhreacha gutháin díreach ceart, mar úsáidfear an t-eolas seo ar chóras an CLG. Caithfidh gach imreoir a bheith cláraithe sula dtabharfar cead traenála agus imeartha.
Tá míle fáilte roimh ghasúir a rugadh i 2015 (sé bliana d’aois i mbliana) agus roimhe sin, ach ní mhór tuismitheoir amháin ar a laghad a bheith cláraithe mar bhall den chumann, le gasúr a chlárú sa gclub.
Nuair a bheas na srianta Covid maolaithe beidh an traenáil ag tosaí ar ais do na foirne go léir, idir Iománaíocht, Peil na bhFear agus Peil na mBan.
Na laethanta seo tá os cionn €11,000 sa bpota óir ag Lotó Chumann Micheál Breathnach.
Comórtas Reatha na Gaeltachta 2021
Tá an t-am sin den bhliain buailte linn arís, le greim a fháil ar na bróga reatha agus bóthar a bhualadh, ag rith nó ag siúl, i gComórtas Reatha na Gaeltachta 2021.
Le páirt a ghlacadh ní mhór a bheith sásta dul amach ag rith nó ag siúl faoi dhó sa tseachtain, agus ar a laghad 10km a dhéanamh san iomlán. Ní mhór a bheith os cionn 18 bliain d’aois le páirt a ghlacadh sa chomórtas seo. Le clárú níl le déanamh ach an fhoirm chláraithe a líonadh ag https://forms.gle/
Coláiste Lurgan
Coláiste Lurgan Mar Atá Anois
Tá deireadh Márta tagtha, fad curtha leis an lá ach níl an t-iarratas pleanála le haghaidh “Ionad Oideachais agus Óige Chois Fharraige” curtha faoi bhráid an Chomhairle Chontae fós ag Údarás na Gaeltachta.
Roinn na Gaeltachta atá le maoiniú a dhéanamh ar an bhforbairt mhór atá beartaithe ar an suíomh. Is le Údarás na Gaeltachta an suíomh agus tá talamh ar an dá thaobh den choláiste le deonú ar an Údarás. Ach níor tháinig na páirtithe ar chomhaontú fós ann faoin mbealach a dhéanfaí bainistiú ar an Ionad.
Tá an-imní anois ar daoine go gcaillfear bliain eile de bharr na moilleadóireachta. Siad na tithe a choinníonn scoláirí is mó a bheas thíos leis, mura mbeidh an foirgneamh nua ar fáil le úsáid ag Coláiste Lurgan sa bhliain 2023, in ainneoin na ngeallúintí a tugadh.
Club Leabhar Chois Fharraige
Beidh an chéad teacht le chéile eile ag Club Leabhar Chois Fharraige ar an gCéadaoin seo chugainn, 7 Aibreán, ag a 8.00 i.n. leis an úrscéal ficsean-eolaíochta “Tinte na Farraige Duibhe” le Tim Armstrong a phlé. Is ar Zúm a bheas an teacht le chéile. Is leabhar é “Tinte na Farraige Duibhe” a aistríodh ón nGáidhlig go Gaeilge ag Eoin P. Ó Murchú agus tá an leabhar ar fáil ó Leabhar Breac.
Ní gá ach ríomhphost a sheoladh chuig clubleabharcf@nullgmail.com agus seolfar nasc chugat ar an lá.
Tuilleadh eolais faoin leabhar: Tinte na Farraige Duibhe.
I gCuimhne ar Joe Steve
Joe Steve Ó Neachtain le Domhnall Ó Braonáin ag ócáid seolta an leabhar deiridh a tháinig ó pheann Joe, “Mar a Bhí ar dTús’, dhá bhliain ó shin.
Beidh oíche i gcuimhne ar Joe Steve Ó Neachtain ar an gCéadaoin seo chugainn, 7 Aibreán, ag 8.00pm, ar láithreán Oireachtas na Gaeilge agus ar leathanach Facebook an Oireachtais.
Beagán os cionn bliain ó shin fuair an laoch Joe Steve Ó Neachtain bás. Ach níl sé ligthe i ndearmad ná baol air. Tá Oireachtas na Gaeilge i gcomhpháirt le hAontas na Scríbhneoirí Gaeilge ag eagrú ócáid ar líne i gcuimhne ar Joe, ar an gCéadaoin seo chugainn, 7 Aibreán, ag a 8.00 i.n.
Is ar láithreán an Oireachtais a chraolfar an ócáid. Beidh sé le fáil chomh maith ar leathanach Facebook an Oireachtais.
Suíomh Nua ag an gComhar Creidmheasa
Comhar Creidmheasa Cholm Cille
Tá suíomh nua idirlín ag Comhar Creidmheasa Cholmcille: www.cccholmcille.ie.
Is féidir leis na baill baincéireacht ar líne a dhéanamh anois, airgead a aistriú go leictreonach, billí a íoc agus an méid i do chuntas a sheiceáil.
Darkness Into Light, An Cheathrú Rua
Chuile bhliain, tús mí Bhealtaine, eagraítear tíocht le chéile ar fud na tíre ar a dtugtar ‘Darkness into Light’, le airgead a bhailiú don tseirbhís meabhairshláinte Pieta House. Cé nach féidir daoine a thabhairt le chéile i mbliana de bharr Covid, beidh “Darkness into Light” á eagrú sa gCeathrú Rua ar an 8 Bealtaine, ag an gcoiste áitiúil.
De bharr Covid is géire ná riamh a theastaíonn airgid ó Pieta House le seirbhís a chur ar fáil do dhaoine a bhfuil brú orthu de bharr na dianghlasála agus a bhfuil fadhbanna meabhairshláinte dá bharr.
Le tacaíocht a thabhairt don charthannacht Pieta House, iarrann Coiste Na Ceathrú Rua ar dhaoine éirí le breacadh an lae ar 8 Bealtaine 2021 agus píosa siúil, rith nó snámha a dhéanamh ar son “Darkness into Light”, ag cloí ar ndóigh le na treoirlínte sláinte poiblí maidir leis an Coróinvíreas.
Tá tuilleadh eolais le fáil faoi chlárú, t-léintí etc ach dul chuig an nasc www.darknessinlight.ie.
Tá breis seirbhísí ar líne curtha ar fáil ag Pieta House mar geall ar Covid. Tá cabhair le fáil ó Pieta House i gcás éigeandála ach glaoch a chur ar an uimhir 1800 247247.
Dea-Scéal Leathanbhanda do Indreabhán
Ag déanamh cur i láthair don Chomhairle Chontae an tseachtain seo caite thug Joe Lavin ón NBI le fios go mbeadh suirbhé á dhéanamh i gceantar Indreabháin go luath, féachaint cén t-éileamh a bheas ar an seirbhís leathanbhanda agus cén obair a bheas le déanamh leis an tseirbhís a chur ar fáil.
Chomh maith le sin, thug sé le fios go mbeifear ag breathnú ar leas a bhaint as an gcóras nua snáithín optaice le clúdach níos fearr fóna póca a chur ar fáil. Tá an clúdach fón póca an-lag i gceantar Indreabháin le fada an lá. Tá gearán curtha ag Cumann Forbartha Chois Fharraige chuig an rialóir chumarsáide, COMREG, faoin gcomhartha fón póca i gceantar Indreabháin.
Club Iománaíochta Bearna/Na Forbacha
Tá an-éileamh ar an mBingo ar líne, atá eagraithe ag Club Iomaíochta Bearna/Na Forbacha gach tráthnóna Dé Máirt ag 8.00pm.
Is féidir na leabhair bingo a cheannach ar €10 an ceann, roimh mheánlae gach Máirt, ach an nasc cuí a fháil ón suíomh idirlín www. bearna-na forbacha hurling club/posts.