Cartlann Nuachta: 5 Aibreán 2017
Plean Teanga Chois Fharraige Críochnúil
Fógraíodh in Acht na Gaeltachta, 2012 go n-ainmneofaí Limistéir Pleanála Teanga (LPT) ar fud Ghaeltachtaí na tíre, go dtabharfaí dhá bhliain do phobail na limistéar sin plean teanga a réiteach dá gceantar féin agus go mbeadh seacht mbliana ina dhiaidh sin ag chuile cheantar chun an plean a chur i bhfeidhm. Is mar gheall air sin a bunaíodh Fóram Chois Fharraige um Pleanáil Teanga (FCFPT) – ar a bhfuil ionadaíocht ag eagrais dheonacha phobail, eagrais forbartha pobail agus ag eagraíochtaí spóirt agus siamsaíochta – chun iarratas a chur chun cinn plean teanga do cheantar Chois Fharraige a chur i dtoll a chéile. D’éirigh leis an bhFóram, síníodh conradh le hÚdarás na Gaeltachta (ÚnaG) agus fritheadh maoiniú ón Údarás chun Plean Teanga a réiteach.
Tá Plean teanga Chois Fharraige ar fáil mar PDF anseo anois:
Plean-Teanga-Chois-Fharraige-Criochnúil.pdf
Liathróid Láimhe i mBofield
Bhuaigh foireann buachaillí ó Chumann Liathróid Láimhe Micheál Breathnach Craobh Chonnachta B agus iad ag déanamh ionadaíocht do Chontae na Gaillimhe ag comórtais a imríodh i mBofield, Béal an Átha, Co. Mhuigheo. Ó chlé: Ruairí Ó Curraoin, Éamonn Ó Laoire, Clíona Ní Chonghaile, Cathal Mac Donnacha, Yann Ó Máille Breathnach agus Feidhlim Ó Diollúin. Tá stadas A anois ag na imreoirí óga seo.
An Snáithín Optic
Bhí cruinniú ag stiúrthóirí EIR le infheisteoirí idirnáisiúnta i Seanscoil Sailearna, Indreabhán, ar an Aoine seo caite, le plé a dhéanamh faoin mbealach a bhfuil ag éirí i gceantar Indreabháin leis an gcóras leathanbhanda, ar a dtugtar ‘fibre optic’. Ón Nollaig tá roinnt tithe i gceantar Indreabháin á cheangal leis an gcóras leathanbhanda a thugann ardluas íoslódála.
Rinne Morgan Ó Conchubhair, bainisteoir Chomharchumann Sailearna Teo., cur i láthair dona infheisteoirí agus do stiúrthóirí EIR agus mhínigh sé na buntáistí móra sóisialta, eacnamaíochta agus fostaíochta a d’eascródh as an gcóras nua leathanbhanda a bheith ar fáil sa gceantar. Labhair Julianne Ní Chonchubhair ó Chló Iar-Chonnacht faoi na buntáistí a bhaineann leis an ardluas leathanbhanda atá ar fáil anois don ghnó foilsitheoireachta.
I dTreo an tSolais
Ba mhaith le Club Siúil an Spidéil míle buíochas a ghlacadh le chuile dhuine a bhí chomh fial flaithiúil le Pieta House, ag an deireadh seachtaine seo caite. Bailíodh os cionn €1,000 ar fad idir an bailiúchán ag Siopa an Phobail Dé hAoine agus an díolacháin cácaí sa halla ar chúl Séipéil an Chnoic maidin Dé Domhnaigh.
Is féidir clárú ar líne anois don siúlóid ‘I dTreo an tSolais’ a bheas ar bun sa Spidéal i mbliana den chéad uair maidin Dé Sathairn, 6 Bealtaine, ach dul ag an suíomh dil.pieta.ie. Tá siúlóid le bheith ar an gCeathrú Rua an mhaidin chéanna. €20 agus €15 an costas cláraithe roimh mheánoíche amárach (Dé hAoine); €25 agus €15 an costas cláraithe ina dhiaidh sin.
Is féidir eolas breise a fháil ach glaoch ar Nóirín ag 087 654 3593 nó ar Mháirín ag 086 088 8578.
Club Leabhar Chois Fharraige
Bhí teacht le cheile i dTigh Mholly ag Club leabhar Chois Fharraige ar an gCeadaoin 29 Márta chun leabhar na míosa, An Litir le Liam Mac Cóil, a phlé agus ba bhríomhar a bhí sé. Roghnaíodh leabhar nua do mhí Aibreáin – Éagóir le Seán Ó Cuirreáin.
Dúnmharaithe barbartha i ndorchradas na hoíche i bpobal iargúlta i nDúiche Sheoighe, ar an teorainn idir Gaillimh agus Maigh Eo, sa bhliain 1882, a thionscain an scéal seo. Insint líofa léir atá sa leabhar seo ar an eachtra staire úd atá greanta go glé fós i ndaonchuimhne an phobail lenar bhain sí. Baineann croí an scéil le crochadh éagorach agus príosúnú saoil ar dhaoine neamhchiontacha bunaithe ar fhianaise bhréige, ar bhrathadóirí, agus ar mhímhacántacht na n-údarás agus na n-uaisle. Insint úrnua í seo ar iomlán an scéil le pictiúir stairiúla agus taifid oifigiúla nár foilsíodh cheana i bhfoirm leabhair.
Tá an leabhar ar fáil ó Chló Iar-Chonnacht ar phraghas €15 agus beidh an chéad teacht le cheile eile ar bun ag 8.00 i.n., 26 Aibreán, i dTigh Mholly nuair a phléifear an leabhar.
Fáilte mhór roimh bhaill nua.
Cruinniú Cinn Bhliana an Chumann Forbartha
Tá sé socraithe ag coiste Chumann Forbartha Chois Fharraige an cruinniú cinn bhliana den Chumann a thionól coicíos ón Luan seo chugainn, 24 Aibreán, sa gCrann Taca, Indreabhán.
Beid deis ag baill nua clárú leis an gCumann Forbartha, as seo go ceann coicíse, ach foirm cláraithe a líonadh. Tá na foirmeacha ar fáil ó Oifig an Chomharchumann, ón gCrann Taca (ITT) nó taobh istigh den doras ag Séipéal an Chnoic. Níl aon táille ar bhallraíocht sa gCumann Forbartha ach ní mhór foirm ballraíochta a bheith líonta roimhré le bheith i dteideal páirt a thógáil sa gcruinniú chinn bhliana. Daoine a bhfuil ballraíocht acu cheana leis an gCumann Forbartha ní ghá dóibh foirm eile a líonadh.
Glantachán i gCois Fharraige
Eagraíodh ‘Glanadh Suas’ ar an Satharn seo caite sna boithríní thart ar an Teach Mór agus bailíodh os cionn 50 mála brúscair. Muintir an bhaile a d’eagraigh an glantúchán, mar a dhéanann siad san Aibreán le roinnt blianta anuas.
Liathróid Láimhe – Challenger One
Buachaillí Dúbailte faoi 13 – 1ú áit: Cormac Ó Tuairisg agus Iarfhlaith Canny, Scoil Sailearna, Indreabhán.
D’éirigh le daltaí ó bhunscoileanna i gCois Fharraige roinnt boinn a thabhairt abhaile leo ón gcomórtas Challenger One, a reachtáladh i gCor an Dola ar an Satharn seo caite. Ghlac 200 gasúr ó 26 scoil ar fud an chontae páirt sa gcomórtas.
Seo a leanas na buaiteoirí boinn ó bhunscoileanna Chois Fharraige;
Cailíní Singil f11: Clíodhna Ní Mhárta, Scoil Sailearna (2ú áit).
Cailíní Dúbailte f11: Neasa Nic Dhonncha & Ailbhe Ní Ghionnáin, Scoil Sailearna (3ú áit).
Buachaillí Singil f11: James Garvey, Scoil na bhForbacha (3ú áit).
Buachaillí Dúbailte f11: Pádraig Óg Ó Gionnáin & Aodhán Ó Coisdealbha, Scoil Sailearna
(3ú áit).
Cailíní Singil f13: Amy Ní Chonaire, Scoil Sailearna (3ú áit).
Cailíní Dúbailte f11: Ríona Howlin & Katie Bhreathnach, Scoil Sailearna (2ú áit).
Buachaillí Singil f13: Marcus Ó Conghaile, Scoil Náisiúnta Cholmcille (3ú áit).
Buachaillí Dúbailte f13: Iarfhlaith Canny & Cormac Ó Tuairisg, Scoil Sailearna (3ú áit).
Cailini Dúbailte faoi 13 – 1ú áit: Katie Breathnach agus Riona Howlin, Scoil Sailearna, Indreabhán.
Bailiúchán Airgid don ‘Mine’
An leacht cuimhneacháin atá á athchoiriú faoi láthair
An deireadh seachtaine seo tá tús á chur le feachtas bailiú airgid le ciste a chur le chéile don Chuimhneacháin ar an ‘Mine’ a phléasc ar an gcladach, sa Lochán Beag, 100 bliain ó shin. Leis an Cuimhneachán a eagrú agus le airgead a bhailiú chuige, tá coiste oibre tagaithe le chéile faoi scáth Chumann Forbartha Chois Fharraige agus faoi chathaoirleacht Phádraig Tom Pheaidí Mhic Dhiarmada. Beidh airgead á bhailiú ar an Satharn seo, 8 Aibreán, taobh amuigh de Shiopa an Phobail (Siopa Joyce) ar an gCnoc.
Tá roinnt obair draeneála agus athchóirithe déanta cheana féin ag an gcoiste oibre ar an gcladach. Tá an leac bainte anuas faoi láthair le glanadh agus leis an dáta a cheartú.
Na Trí Mhuicín & Aladdin
Beidh dhá dhráma do pháistí á léiriú an deireadh seachtaine seo chugainn i Seanscoil Sailearna, Indreabhán. ‘Na Trí Mhuicín’ agus ‘Aladdin’ teideal na ndrámaí, a réitíodh faoi stiúir Fil Uí Dhubhghaill agus Sorcha Ní Chéide. Leaganacha nua-scríofa atá sna drámaí agus is comhléiriú é idir Glíscoil na Gaeltachta agus Tuismitheoirí na Gaeltachta. Tá na gasúir bíogtha le toradh a gcuid saothair ó Mheán Fómhair seo caite a chur ar stáitse don phobal!
Ag 7.00pm tráthnóna a bheas na drámaí ar stáitse sa tSeanscoil Sailearna ar an Satharn, 8 Aibreán, agus is san iarnóin ag 2.00pm a bheas siad ar bun ar an Domhnach, 9 Aibreán.
Is féidir ticéid a chur in áirithe ach glaoch a chur ar 091 869571 nó teachtaireacht a sheoladh chuig tuismitheoirinagaeltachta@nullgmail.com
Scannán Spáinnise sa tSeanscoil Déardaoin
Ar an Déardaoin seo, 23 Márta, ag 8.15pm i Seanscoil Sailearna, Indreabhán, taispeánfar ‘El Sur (The South)’, scannán cáiliúil ón Spáinn. Seo é an scannán deireannach don tséasúr. Beidh briseadh ag na scannáin gach Déardaoin sa tSeanscoil, go Meán Fómhair seo chugainn.
Nuacht ó Choláiste Cholmcille
- Idir filíocht, píosaí scríbhneoireachta agus postaeir seanfhocail, tá 76 iontráil ar fad curtha ar aghaidh ó Choláiste Cholmcille le haghaidh chomórtas náisiúnta SNAG na bliana seo.
- Tá rang drámaíochta na hIdirbhliana ag obair le Fibín ar an tionscadail ‘Pléasc’ a bheas á léiriú mar chuid den deireadh seachtaine cuimhneacháin ar an ‘Mine’ a tháinig i dtír 100 bliain ó shin. Tá siad ag cruthú am-líne ar na rudaí a bhí ag tarlú sa tréimhse sin agus ag déanamh taighde ar na héadaí a bhíodh á gcaitheamh ag daoine ag an am.
- Bhain gasúir Scoil Shailearna agus an Ionad Tacaíochta Teaghlaigh an-sásamh as an seó puipéid ‘Plúirín Sneachta’ a chuir daltaí na hIdirbhliana ar fáil dóibh le gairid.
- Thug an Seanadóir Trevor Ó Clochartaigh cuairt ar an scoil ar an Aoine seo caite, 24 Márta, agus labhair sé le daltaí an 2ú bliain faoi obair an tSeanaid. Is mar chuid de thogra OSSP atá idir lámha ag an rang a eagraíodh an chuairt ar an scoil.
Torthaí Spóirt ón Deireadh Seachtaine
Iomáint Mionúr C: Ml. Breathnach 1 – 06, Bóthar na Trá/Cnoc na Cathrach 3 – 22.
Iomáint Mionúr B: Cois Fharraige 3 – 07, Saighleán 3 – 15.
Peil (Roinn 5): Micheál Breathnach 1 – 09, Piarsiagh, Ros Muc 0 – 12.
Peil (f14, Roinn 2): Micheál Breathnach 6 – 11, Naomh Anna, Leitir Móir 2 – 06.
Peil (f14, Roinn 2): An Spidéal 5 – 07, Uachtar Ard 6 – 04.
5 Aibreán 2017