Cartlann Nuachta: 5 Deireadh Fómhair 2016

5 Deireadh Fómhair 2016

Seó Joe Steve

Beidh ‘Eirí Amach Chois Fharraige,’ an seó íontach ilmheánach a scríobh Joe Steve Ó Neachtain, ar stáitse i Seanscoil Sailearna ar an Satharn agus ar an Domhnach seo chugainn. Nuair a cuireadh an seó ar stáitse le linn Oireachtas Chois Fharraige, bhí Seanscoil Sailearna lán an dá oíche agus bhí díomá ar go leor daoine nár éirigh leo é a fheiceáil. Joe Steve Ó Neachtain a scríobh an seó do Chumann Forbartha Chois Fharraige agus sé Josie Chóilí Óg Ó Cualáin a rinne an seó a léiriú. Sa gcéad chuid den seó déantar ceangail cliste idir Cois Fharraige agus laochra 1916 tré gaolta leo siúd a ghlac páirt san Éirí Amach a usáid len a gcuid scéalta a inseacht.

Sa darna cuid tá scéal na forbartha a tharla i gCois Fharraige ón am a thug an sagart áitiúil, an tAthair Seán de Bláca, cruinniú le chéile le Cumann Forbartha Chois Fharraige a bhunú 50 bliain ó shin.

Níl dearmad déanta ag aos óg an cheantair ach an oiread agus cuirtear críoch láidir leis an seó le cuid d’óige Chois Fharraige ag déanamh cur i láthair, ar fiú do gach déagóir a fheiceáil.

Is féidir suíochán a chur in áirithe tré glaoch nó téacs a chur ag an uimhir fóin 083 8649519 nó ríomhphost a chur ag comoradh40@nullgmail.com. Is cinnte go mbeidh an tSeanscoil lár arís don seó íontach seo, ar a mbeidh caint le fada an lá.

Brian agus Betí Ó Baoill

Brian agus Betí Ó Baoill, An Teach Mór, Indreabhán, ar bronnadh bláthanna álainn orthu, le linn Oireachtas Chois Fharraige le gairid, mar chomhartha buíochais agus ómóis dóibh beirt as an méid a rinne siad thar na blianta ar mhaithe le pobal Chois Fharraige tríd an Chumann Forbartha agus trí Chlub Óige Lurgan. [Pic: Pádraig Ó Héalaí]

Scannán sa tSeanscoil – SON OF SAUL

Cuireadh tús maith leis an séasúr nua scannán sa tSeanscoil ar an Déardaoin seo caite le scannán íontach ón nGearmáin. An tseachtain seo tá scannán spéisiúil le taispeáint dar teideal SON OF SAUL, a insíonn an scéal faoin ar tharla in Auschwitz sna laethanta deireannacha den Dara Cogadh Domhanda tré súile Saul, príosúnach Iúdach atá ag iarraidh tíocht slán. Bhain an scannán seo Duais Mhór an Iúiré ag Cannes anuraidh agus an Golden Globe i mbliana don scannán ab fhearr déanta.

I Seanscoil Sailearna a bhíonn na scannáin ar bun gach Déardaoin ag tosaí ag 8.15pm. Is féidir ballraíocht a fháil sa gClub Scannán ar €30 (€25 do mhicléinn nó pinsinéirí) a thugann cead isteach do na scannáin go léir idir seo agus an Nollaig. Bíonn fáilte roimh dhaoine nach baill iad freisin agus is féidir leo cead isteach €8 (€7) a íoc ar an doras. Is féidir liosta na scannán, chomh maith le eolas faoi gach ceann acu a aimsiú ar an suíomh idirlíon www.clubscannan.ie.

Pleanáil Teanga

Tá cruinniú tábhachtach ag baill den Fhóram Pleanála Teanga faoin bplean atá á chur le chéile do cheantar Chois Fharraige. Le dhá bhliain anuas tá taighde ar bun ag Seirbhísí Pleanála Teanga (SPT) i gceantar Chois Fharraige, ó na Forbacha siar go Ros a’ Mhíl. Fostaíodh SPT leis an taighde a dhéanamh agus an plean a dhréachtadh. Tá dréacht den phlean cor is bheith réitithe anois agus beidh baill an Fhóraim á phlé ag dhá cheardlann: an chéad cheann ar an Luan seo chugainn sa Chrann Taca (ITT) ar chúl Séipéal an Chnoic; an darna ceann ar an Luan dar gcionn, ag díriú ar cúrsaí oideachais.

Tosóidh na ceardlanna ag 7.00, agus deireann Donncha Ó hÉallaithe (ar chlé), Rúnaí an Fhóraim Pleanála Teanga, go mba cheart go mbeadh cóip den Dréachtphlean a bheas á phlé ar an Luan fáighte ag na heagraíochtaí atá páirteach sa bhFóram. “Iarrann muid ag gach eagraíocht is eagras beirt ionadaí a chur ag an gceardlann ar an Luan. Seo é an deis a bheas ag eagraíochtaí sa gceantar a gcuid tuairimí is dearcadh i leith na Gaeilge i gCois Fharraige a shníomh isteach sa bplean atá á réiteach. Usáidfear an t-aiseolas agus na tuairimí ón dá cheardlann, leis an bplean a fheabhsú is a iomlánú sula gcuirtear é chur os comhair an phobail ag deireadh na míosa. Tá go leor oibre curtha isteach sa bplean agus go leor taighde déanta. Is faoi bhaill an Fhóraim an dréacht a phlé, mar is cinnte go mbeidh bearnaí ann agus is cinnte chomh maith go mbeidh díospóireacht bhríomhar ag na ceardlanna faoi chuid de na moltaí. Tá sé tábhachtach go mbeadh gach eagraíocht sa bhFóram páirteach sa gcuid deireannach den phróiséas le go mbeidh úinéireacht leathan ag an bplean i measc an phobail,” a dúirt Donncha.

Cúrsa Ríomhaireachta do Thosaitheoirí

Is ar an Máirt seo chugainn, 11 Deireadh Fómhair, a chuirfear tús anois leis an gcúrsa ríomhaireachta do thosaitheoirí sa seomra ríomhaireachta i Seanscoil Sailearna. Beidh an cúrsa ag bun gach Máirt ón a 7.00 go 9.30pm ar feadh ocht seachtaine agus ag críochnú ar an Máirt 29ú Samhain. Sí Julianne Ní Chonchubhair (ar dheis) a bheas i mbun an chúrsa agus níl ach 12 áit ann. Is féidir áit a chur in áirithe roimhré tré glaoch nó téacs a chur ar an uimhir 087 1234415. Déanfar daoine a chlárú don chúrsa ar an gcéad oíche. €40 an táille ar an gcúrsa ar fad.

Tá an cúrsa ríomhaireachta á eagrú ag Cumann Forbartha Chois Fharraige, le tacaíocht ó scéim atá ag an GRETB agus é dírithe ar thosaitheoirí go príomha. Clúdófar ar an gcúrsa dul ar an idirlíon, cuntas r-phost a chruthú agus r-phost a réiteach is a chur chun bealaigh, litreacha a scriobh, Skype a usáid chomh maith le áiseanna eile atá ar fáil ar an idirlíon atá an-usáideach sa lá atá inniu ann.

Iománaithe na mBreathnaigh Tríd

Bhí bua slachtmhar ag báireoirí Chumann Micheál Breathnach ar an Satharn seo caite nuair a fuaireadar an ceann is fearr ar Bhearna/Na Forbacha ar Pháirc an Phiarsaigh (Bóthair na Trá) leis an scór 3 – 21 i gcoinne 0 – 13 i gcomórtas Sóisear A an Chontae.

Bhí Na Breathnaigh chun cinn ag leath ama 1 – 11 i gcoinne 0 – 4 a bhuíochas do chúl agus trí chúilín ó laoch na himeartha Maidhc Antaine Ó Conghaile.

Casfaidh Mhichéal Breathnach ar an gCaisleán Gearr sa mbabhta ceathrú ceannais den chomórtas a imreofar taobh istigh de choicíos.

Foireann iománaíochta Micheál Breathnach a chas ar Bhearna/Na Forbacha sa tsraith Sóisear 1, tús Bealtaine 2016:

Ar chúl ó chlé: Máirtín Ó Neachtain, Oisín Ó Ceallaigh, Rónán Ó Beoláin, Cárthach Breathnach, Fionntán Ó Tuathail, Breandán Ó Conghaile, Ruaidhrí Óg Ó Béarra, Mark O’ Dwyer.

Chun tosaigh: Kevin Ó Conghaile, Dinny Ó hÉallaithe, Breandán de Búrca, Adrian Ó Tuathail, Gearóid Ó Conghaile, Maidhc Ó Conghaile, Ruadhán Ó Béarra.

Torthaí Spóirt na Seachtaine Seo

Peil (Roinn 6): An Spidéal 0 – 06, Cill Ainnín 3 – 10.
Iomáint (Sóisear A): Micheál Breathnach 3 – 22, Bearna/Na Forbacha 0 – 13.
Peil na mBan (f16): Micheál Breathnach 4 – 06, Muine Mheá 4 – 07.
Camógaí f 11: Cois Fharraige 2 – 01, Turlach Mór 2 – 00.

Scléip agus Siansa

Tá Gael Linn ag lorg iontrálaithe do na comórtais Scléip agus Siansa faoi láthair. Séard atá i Scléip ná comórtas tallainne ina bhfuil an bhéim ar na healaíona comhaimseartha agus atá dírithe go sonrach ar na hiarbhunscoileanna lán-Ghaeilge agus Gaeltachta. Bíonn deis ag amhránaithe, ceoltóirí, damhsóirí agus aisteoirí dul ar stáitse. Beidh réamhbhabhtaí réigiúnacha á n-eagrú i dTaibhdhearc na Gaillimhe ar an Máirt, 22 Samhain 2016. Beidh an craobhchomórtas ansin san amharclann Clasach, Baile Átha Cliath, ar an 2 Feabhra 2017. Dé Luain, 24 Deireadh Fómhair 2016, an spriocdáta do na hiontrálacha.

Tá SIANSA ar cheann de phríomhchomórtais ceoil/amhránaíochta traidisiúnta na tíre do ghrúpaí ceoil, a chothaíonn ardchaighdeán ceoil agus comhluadar taitneamhach i measc na rannpháirtithe. Is é Dé Máirt, 1 Samhain, an dáta deiridh iontrála don chomórtas i mbliana. Idir seisear agus ochtar ceoltóirí a cheadaítear i ngach grúpa, agus caithfidh na baill a bheith idir dhá bhliain déag agus naoi mbliana déag d’aois. Ní gá go mbeadh baill an ghrúpa in aon eagras nó scoil ar leith – is féidir le cairde teacht le chéile chun grúpa a iontráil!

Tá thrí chéim sa bpróiséas roghnaithe: i) Moltóir ag éisteacht le taifeadtaí agus ag roghnú grúpaí do cheardlanna. (ii) Ceardlanna as a roghnófar ocht ngrúpa don Chraobhchomórtas agus (iii) An Craobhchomórtas.

Beidh an craobhchomórtas SIANSA ar siúl sa gCeoláras Náisiúnta, Baile Átha Cliath, ar an Domhnach 2 Aibreán 2017, áit a mbeidh ocht ngrúpa san iomaíocht do dhuaischiste €4,500. Is féidir féachaint ar an ocht ngrúpa a ghlac páirt i gcraobhchomórtas Siansa 2016, agus ar an gclár teilifíse ‘Siansa 2016’ ar YouTube.

Tá gach eolas faoi chomórtais Scléip agus Siansa le fáil ar www.gael-linn.ie nó ó 01 6751200.

Cúrsa Breisoideachais is Oiliúna

Tá folúntais faoi láthair ar chúrsa Breisoideachais agus Oiliúna atá le reáchtáil ag Béaloideas Chois Fharraige. Beidh teastas le fáil as an gcúrsa a ritheann ar feadh aon mhí dhéag agus atá oscailte do dhaoine ó 16 – 65 bliain.

I measc na modúil atá ar an gcúrsa tá Scileanna Oifige, Garraíodóireacht, Ríomhaireacht, Scileanna Fáiltithe, Cumarsáid, Staidéar Cultúir, Taithí Oibre, Feasacht Sláinte, Gnó, Pleanáil Gairme, Sábháilteacht Oibre, Gaeilge, Litearthacht.

Tá togra Béaloideas ar siúl freisin ag bailiú eolais agus ag foilsiú leabhair. Faoi láthair tá Béaloideas Chois Fharraige ag obair ar na reiligí áitiúla agus ag bailiú seanscéalta, paidreacha, pictiúir agus logainmneacha ar gharrantaí, bóithre agus marcanna áitiúla.

Tá liúntas traenála, airgead taistil, béile agus cúram leanaí ar fáil don té atá ina theideal.

Má tá suim agat sa gcúrsa seo nó breis eolais uait, is féidir glaoch ar 091 505766, nó ríomhphost a chur ag ltibealoideas@nulleircom.net nó buaileadh isteach ag Béaloideas Chois Fharraige, Seanscoil Shailearna, Na hAille, Indreabhán, Co. na Gaillimhe.

Imeachtaí i gColáiste Cholmcille

Áine Ní Ghlinn: An Déardaoin seo caite bhain scoláirí ó Choláiste Cholmcille tairbhe agus spraoi as a bheith ag éisteacht leis an scríbhneoir Áine Ní Ghlinn (ar dheis), a thug léargas do na daltaí ar cén chaoi a ghintear is a thugtar leabhar chun críche. Dhear siad clúdach do scéal a d’inis sí agus chíor siad smaointe do chomórtas scríbhneoireachta, atá eagraithe ag Oireachtas Chois Fharraige, atá fúthu tabhairt faoi. Cois Fharraige faoi cheann leath chéad bliain is ea téama an chomórtais.

An Triail: Dé hAoine seo caite tugadh deis do scoláirí na hIdirbhliana agus an 5ú bliain ‘An Triail’, dráma le Maighréad Ní Ghráda is é ar stáitse sa tSeanscoil ag Fíbín. Bhí an dráma nua-aoiseach lena linn féin agus feileann an cóiriú nua-aoiseach nuálach a chuireann Fibín air. Tugann an cóiriú sin aois atá thart ós comhair lucht féachana le ceol agus físeanna ó na seascaidí. Cuirtear os ár comhair le meascán d’aisteoirí, puipéid is mascanna ar chóiriú stáitse thar a bheith cliste. Scéal truamhéileach a scríobh Mháire Uí Chathasaigh. Bhí ábhar macnaimh ag scoláirí is iad ag filleadh ar scoil tar éis uair thairbheach a chaitheamh i ndomhan tharraingteach na hamharclainne. Is fiú go mór an léiriú den scoth seo ar an dráma ón gcomhlucht Fibín a fheiceáil.

Obair na nGardaí: Tháinig an Garda Vincent Ó Ceallaigh isteach sa scoil an tseachtain seo caite le eolas a thabhairt do rang 3A1 faoi obair na nGardaí Síochána. Tá an rang i mbun tionscadal faoin ábhar don Teastas Shóisireach san ábhar OSSP.