Cartlann Nuachta: 5 Meán Fómhair 2018
Oifig an Phoist Dúnta
Tá Oifig an Phoist in Indreabhán dúnta ón Aoine seo caite agus gnó na hoifige aistrithe soir ag Oifig an Phoist, An Spidéal. Beidh an post á bhailiú mar is gnách, ón mbosca ar an mballa ag Siopa an Phobail.
Fuair Cumann Forbartha Chois Fharraige freagra ón bPost an tseachtain seo caite a thug le fios go mbeidh an bheirt neamhspléach ag déanamh aithbhreithniú ar an gcinneadh le deimhniú go bhfuil an Prótacal, mar a thugann An POST air, á chur i bhfeidhm i gceart. Bhí 1,100 síniúchán leis an aighneacht ag iarraidh ar an bPost breathnú go fábharach ar Oifig an Phoist a choinneáil ar oscailt in Indreabhán agus máistir poist nua a fháil, ach chomh maith leis sin tá beagnach 900 eile tar éis aighneacht ar líne a shíniú.
Creideann Cumann Forbartha Chois Fharraige nach bhfuil an cath caillte fós. Is údar dóchais é gur chuir Pat Joyce, úinéar Siopa an Phobail, in iúl an tseachtain seo caite go mbeadh spéis aige dul i mbun Oifig an Phoist in Indreabhán. Tá an Cumann Forbartha ag iarraidh ar eagraíochtaí deonacha is lucht gnó an cheantair a dtacaíocht a chur in iúl don éileamh go hathosclófaí Oifig an Phoist in Indreabhán, agus conradh a thabhairt do mháistir poist nua.
Is féidir aighneacht a sheoladh ag an ríomhphost review@nullanpost.ie nó é a chur ag an Aithbhreithneoir Neamhspléach, An Post, Ard Oifig an Phoist, Baile Átha Cliath 1.
Taispeántas Chois Fharraige 2018
Buaiteoir – Capall (Sinsir)
D’éirigh go maith le Taispeántas Chois Fharraige, a bhí ar bun an Domhnach seo caite, i gColáiste Chonnacht ar an Spidéal. De bharr na gcluichí ceannais peile agus de bharr na drochaimsire, bhí an slua beagáinín níos ísle ná mar is gnách.
Tá súil againn na torthaí go léir a bheith againn le foilsiú anseo an tseachtain seo chugainn.
Buaiteoir – Capall (Sóisir)
Ag breathnú ar na glasraí ag Taispeántas Chois Fharraige 2018, an Domhnach seo caite.
Ó chlé: Pádraig Ó Duibhir, Fionnuala Ní Chonchúir, Stiofán Ó Curraoin agus Catherine Uí Dhuibhir. [Pictiúr: Marie Hume]
Mairéad Uí Neachtain ag bronnadh an corn do na sconaí donn is fearr ag Taispeántas Chois Fharraige 2018, ar Sally Uí Fhlatharta, an Domhnach seo caite. [Pictiúr: Marie Hume]
Ranganna Ceoil i gCois Fharraige
Cuid de na daltaí a bhíodh ag foghlaim ceoil sa nGaelacadamh in éindí le beirt de na teagascóirí.
Ó chlé: Sadhbh Ní Chonghaile, Caoilte Canny, Éinne Ó Conghaile, Emma Ní Chonghaile & Johnny Óg Connolly (teagascóir), le Mary Bergin (teagascóir) ina seasamh ar chúl.
Cé go bhfuil deireadh curtha leis an nGaelacadamh, tá an cosúlacht ar an scéal is deireannaí ón Roinn Cultúir, Oidhreachta is Gaeltachta go mbeidh socraithe á ndéanamh le gur féidir leanacht leis na ranganna ceoil, amhránaíochta is damhsa. Tuigtear go bhfuil cuid de na teagascóirí ag déanamh a gcuid socraithe féin agus ag leanacht ar aghaidh leis na ranganna ar bhonn príobháideach.
Deireadh na seachtaine seo caite d’fhógair an tAire Stáit Joe Mc Hugh go bhfuil deontas suas le €325,000 ceadaithe don eagraíocht Ealaín na Gaeltachta le forbairt a dhéanamh ‘ar an soláthar ranganna ceoil, damhsa, amhránaíochta agus ealaíona béil ar fud na Gaeltachta uile’. Deirtear sa bhfógra go mbeifear ag leanacht leis an soláthar ranganna i nGaeltacht Dhún na nGall agus Chorcaigh, ach nach mbeidh ar chumas Ealaín na Gaeltachta ‘ranganna a chur ar fáil i nGaeltacht na Gaillimhe go dtí Eanáir 2019’.
Tá litir curtha ag Cumann Forbartha Chois Fharraige ag iarraidh ar an Roinn eagraíocht eile a aimsiú, ar nós Tuismitheoirí na Gaeltachta, leis an seirbhís riaracháin a sholáthar do theagascóirí ar mhaith leo leanacht leis na ranganna ceoil, amhránaíochta agus damhsa tré mheán na Gaeilge.
Tá tugtha le fios ag an Stiúrthóir, Aodhán Mac Cormaic, don Chumann Forbartha go mbeidh fógra le déanamh ag an Roinn an tseachtain seo faoi sholáthar ranganna i nGaeltacht Chonamara/Árann.
BISEACH 2018 á Réiteach
Tá Coiste Eagarthóireachta na hirise BISEACH ag bailiú ábhar faoi láthair do eagrán na bliana seo den iris, a fhoilsítear go bliantúil faoi scath Chumann Forbartha Chois Fharraige.
Tá cuid mhaith ábhar tagaithe isteach cheana féin, ach d’fháilteodh an Coiste Eagarthóireachta roimh sheanphictiúirí a bhaineann leis an gceantar.
Seosamh Ó Braonáin atá i mbun eagarthóireacht ar an iris. Beidh sí réidh le cur sna siopaí faoi tús an chéad mhí eile.
Is féidir dul i dteagbháil leis an gCoiste Eagarthóireachta ach ríomhphost a sheoladh ag cumannforbartha@nullgmail.com nó téacs a sheoladh ag 086 4048881.
Iománaíocht Chois Fharraige
Bhí an dá fhoireann iománaíochta i gCois Fharraige san iomaíocht ag an deireadh seachtaine. Ar an Satharn chríochnaigh an cluiche sa nGrád Idirmheánach, idir iománaithe An Spidéil agus Saighleán, ar comhscór. Fágann sin An Spidéal sa tríú áit sa ngrúpa agus dhá chluiche fós le imirt, ceann in aghaidh Meelick-Eyrecourt, atá sa darna áit ar an tábla le ceithre phointe, agus ceann in aghaidh Oranmore-Maree. Micheál Breathnach atá ar bharr an tábla le sé phointe ón trí chluiche atá imeartha go dtí seo.
Ar an Domhnach bhuail Ballygar na hiománaithe ó Chumann Micheál Breathnach le cúilín amháin sa gcluiche Sóisear A, a imríodh ar an gCarn Mór. Fágann sin go bhfuil an rás rite ag Na Breathnaigh sa gcomórtas Soisear A ach tá siad fós san iomaíocht sa gcomórtas Sóisear 1, do chlubanna nach bhfuil aon fhoireann sinsearach acu. Tá Na Breathnaigh ar bharr an tábla faoi láthair ach tá cluiche amháin, in aghaidh Salthill-Knocknacarra, le imirt fós sa ngrúpa.
Sa bPeil Idirmheánach beidh ar fhoireann Micheál Breathnach Uachtar Ard a bhualadh i Staid an Phiarsaigh ar an Satharn seo chugainn ag 4.15pm, le áit a chinntiú sna cluichí ceathrúcheannais. Tá trí phointe ag Uachtar Ard, ar bharr an tábla, agus dhá phointe ag Cumann Micheál Breathnach. Ar an Satharn ag 4.15pm chomh maith beidh peileadóirí An Spidéil ag imirt in aghaidh St Brendan’s le áit a chinntiú dóibh féin sna cluichí ceathrúcheannais sa gCraobh Idirmheánach.
Cathaoirleach Nua ar an gCumann Forbartha
Tá Gearóid Ó Fátharta, nó Gerry Willie mar is fearr aithne air, ina chathaoirleach nua ar Chumann Forbartha Chois Fharraige, ag tíocht in áit Donncha Ó hÉallaithe, a sheas siar ón gcathaoirleacht ag cruinniú míosúil an Chumainn an tseachtain seo caite. Beidh Donncha ag fanacht ar an gCoiste Stiúrtha.
Seo a leanas na daoine atá ar an gCoiste Stiúrtha:
- Cathaoirleach: Gearóid Ó Fátharta, Corr na Rón
- Leas-Chathaoirleach: Pádraig Mac Diarmada, Na hAille
- Rúnaí: Kate Fennell, Corr na Rón
- Cisteoir: Mamie Ní Chualáin, An Teach Mór
- Coiste: Donncha Ó hÉallaithe, Na hAille
- Seán Ó Tuairisg, Na hAille
- Máire Áine Mhic Dhonnacha, An Teach Mór
- Máirín Mhic Lochlainn, Baile na mBroghach.
AGM an Chomharchumainn
Ar an Déardaoin seo chugainn, 13 Meán Fómhair, a bheas an AGM ag Comharchumann Sailearna Teo., i Seanscoil Sailearna, ag tosaí ag 8.00 i.n.
Amárach, Aoine 7 Meán Fómhair, an lá deireannach a ghlacfar le páipéir ainmniúcháin don Bhord Stiúrtha. Tá na foirmeacha le fáil in oifig an Chomharchumainn sa tSeanscoil. Chomh maith leis sin, más mian le scarshealbhóir rún a chur os comhair an AGM, ní mhór an rún a bheith faighte ag an gComharchumann faoi amárach.
Fáiltiú roimh Sheaimpíní an Domhain sa Liathróid Láimhe
Eimhin Ó Diollúin, ó Chumann Liathróid Láimhe Micheál Breathnach, ar éirigh leis an bonn óir a thabhairt abhaile ó Chorn an Domhain sa Liathróid Láimhe, a reachtáladh i Minnesota, Meiriceá, le gairid.
Amárach, Aoine 7 Meán Fómhair, ag 7.30pm beidh ócáid cheiliúrtha ar bun i Scoil Sailearna – an scoil nua – ar an gCnoc, le ómós a theaspáint do na himreoirí as Cois Fharraige ar éirigh leo boinn a bhuachaint ag Craobh Domhanda an Liathróid Láimhe a bhí ar bun i Minnesota an mhí seo caite. Chomh maith leis sin, déanfar ceiliúradh ar na boinn Uile-Éireann atá buaite ag imreoirí ó Chois Fharraige le linn na bliana.
D’éirigh le ceathrar ó Chumann Liathróid Láimhe Micheál Breathnach boinn a thabhairt abhaile ó Chomórtais Craobh an Dhomhain i Minnesota: Ciana Ní Churraoin ón gCathair; Clíona Ní Chonghaile ó Chor na Rón; Eimhin Ó Diollúin ón bPúirín agus Eimear Ní Bhiadha ón mBóthar Buí.
Féile na Leabhar
Le linn dheireadh seachtaine an 12–14 Deireadh Fómhair beidh Féile Leabhar Chois Fharraige á reáchtáil ag Club Leabhar Chois Fharraige sa gceantar den chéad uair.
Seolfar an fhéile i dTigh Mholly, ar an Lochán Beag, Indreabhán, ar an Aoine, 12 Deireadh Fómhair, nuair a bheas plé ar na leabhair taistil atá scríofa ag an iar-oifigeach airm, Frank Reidy, atá ag cur faoi le roinnt blianta anois i Ros a’ Mhíl.
I measc na gcainteoirí eile a bheas ann i gcaitheamh an deireadh seachtaine, beidh Gemma Breathnach, Liam Mac Cóil, Daithí Ó Muirí, Jackie Mac Donncha, Bridget Breathnach, Máire Holmes, Áine Durkan agus Máire Uí Eidhin.
Mar chuid den deireadh seachtaine beidh ceardlann scríbhneoireachta ann do dhéagóirí le Darach Mac an Iomaire agus beidh scéalaíocht ann do ghasúir óga le Bridget Breathnach.
Is féidir an clár a léamh nó a íoslódáil mar PDF anseo: Féile Leabhar Chois Fharraige – Clár
Club Scannán Sailearna
Tá an liosta scannán a bheas á thaispeáint i Seanscoil Sailearna, idir deireadh na míosa agus an Nollaig, foilsithe ag Club Scannán Sailearna.
Is ar an Déardaoin, 20 Meán Fómhair, a chuirfear tús leis an séasúr leis an scannán ón bhFrainc LET THE SUNSHINE IN, leis an aisteoir cáiliúil Juliette Binoche. Idir sin agus tús mhí na Nollag beidh scannán ar bun gach oíche Déardaoin san Amharclann i Seanscoil Sailearna.
20 Meán Fómhair: Let The Sunshine In (An Fhrainc 2017)
27 Meán Fómhair: The Divine Order (An Eilvéis 2017)
04 Deireadh Fómhair: Under the Tree (An Íoslainn, An Fhrainc 2017)
11 Deireadh Fómhair: A Cambodian Spring (An Ríocht Aontaithe, An Chambóid 2018)
18 Deireadh Fómhair: In The Fade (An Ghearmáin, An Fhrainc 2017)
25 Deireadh Fómhair: The Camino Voyage (Éire 2018)
01 Samhain: Jeune Femme (An Fhrainc, An Bheilg 2017)
08 Samhain: The Ciambra (An Iodáil, An Fhrainc, Stáit Aontaithe Mheiriceá, An Ghearmáin 2017)
15 Samhain: The Breadwinner (Ceanada, Éire, Lucsamburg 2017)
22 Samhain: Summer 1993 (An Spáinn 2017)
29 Samhain: Western (An Ghearmáin, An Bhulgáir, An Ostair 2017)
06 Nollaig: Wajib (Palaistín, An Fhrainc, An Cholóim 2017)
Mar is gnáth, tá liosta spéisiúil scannán roghnaithe ag an gCoiste don séasúr: 12 scannán ar fad ó thíortha éagsúla i dteangacha éagsúla.
Is féidir liosta na scannán, chomh maith le eolas fúthu, a fháil ar an suíomh idirlíon www.clubscannan.ie.
Teorannacha Luais ar Bhóthar Chois Fharraige
Tá na teorannacha luais atá molta do Bhóthar Chois Fharraite ag tarraingt go leor conspóide. Ní mó ná sásta atá daoine i gceantar na Tulaí leis an teorann a bheith fágtha ag 80km don trácht a bheadh ag tíocht aniar thar chrosbhóthair na Tulaí agus ag dul thar Shiopa Uí Dhurcáin. Tá aighneacht á shíniú ag daoine sa tsiopa leis an teorainn luais a laghdú ag dul thar an siopa.
I gceantar an Chnoic tá meascán mearaí de theorannacha éagsúla á mholadh. Ag tíocht aniar thar an bPoitín bheadh cead 80km a dhéanamh, ach ag Bóthar an Chommon bheadh sé ag athrú go 60km chomh fada le Bóthar na Reilige, áit a athraíonn sé síos go 50km go dtí go mbíonn Siopa an Phobail glanta. Athraíonn sé go 60km ar feadh achair an-ghearr agus ansin ardaíonn sé go 80km go dtí an Chré Dhubh, áit a íslítear é go 60km ar feadh cúpla céad slat, nó go mbíonn sé laghadaithe aríst roimh Bhóthar na Céibhe go 50km le dul tríd an sráidbhaile.
Tá an chuma ar an scéal go bhfuil siad ag glacadh le teorainn luais 80km ar chuid de na boithríní caola, Bóthar na Reilige ar an gCnoc mar shampla, agus Bóthar Bhaile na mBroghach, cé go mbeadh sé fíor-chontúirteach carr a bheith ag déanamh luas mar é ar bhóthrín caol.
Tá go dtí an Aoine seo, 7 Meán Fómhair, aighneacht a sheoladh isteach faoi na teorannacha luais. Is faoi na comhairleoirí a bheas sé ag deireadh an lae glacadh leis na teorannacha luais atá molta.
Torthaí Spóirt
- Iomáint (Idirmheánach): An Spidéal 3 – 13, Saighleán 2 – 16.
- Iomáint (Sóisear A): Micheál Breathnach 0 – 13, Baile an Ghártha 0 – 14.
- Peil na mBan (faoi 16): Micheál Breathnach 7 – 12, Bearna 3 – 01.
- Iomáint (faoi 12): Bearna/Na Forbacha 2 – 02, Salthill/Knocknacarra 5 – 07.
- Iomáint (mionúir): Cois Fharraige 0 – 16, Abbeyknockmoy 3 – 09.
- Sacar (Roinn III): Bearna/Na Forbacha 4, Baile Loch Riach 5.
5 Meán Fómhair 2018