Cartlann Nuachta: 7 Feabhra 2018
Lá ‘le Bríde i Ros a’ Mhíl
Páistí ó Scoil Cholmcille, Ros a’ Mhíl, leis na Croiseanna Bhríde a rinneadar le haghaidh Lá ‘le Bríde, an tseachtain seo caite.
Ar chúl ó chlé: Eoin Ó Coistealbha, Christina Nic Dhonnacha, Síofra Nic Dhonnacha, Caoimhe Ní Chualáin, Róise Ní Mhurchú, Kate Nic Dhonnacha, Elisha Herbert.
Sa lár ó chlé: Cormac Mac Donnacha, Diarmaid Ó Fátharta, Paul Bheilbigh, Eabhradh Nic Dhonnacha, Ciarán Ó Fátharta, Sheona Ní Dhonnchadha.
Chun tosaigh, ó chlé: Caoimhe Ní Fhátharta, Aliaya Ní Ghrianán, Keelan Mac Donnacha, Seán Ó Nia, Cian Breathnach.
Éigse an Spidéil
An boscadóir clúiteach Bobby Gardiner a bheas ag seinm Dé Satharn, 17 Feabhra, ag 8.00 i.n. i gCeolchoirm Mhór na hÉigse in Óstán na Páirce
Ar an gCéadaoin seo chugainn (14 Feabhra) a chuirfear tús le Éigse an Spidéil 2018, nuair a osclófar an taispeántas ealaíne ‘Conamara’ i Leabharlann an Spidéil ag 6.30 i.n. Freagra físiúil atá sa taispeántas seo le trí ealaíontóir déag ar dhán leis an bhfile Seán Ó Coistealbha. Taispeántas anaithnid a bheidh ann sa méad is nach mbeidh a fhios ag an lucht féachana cén t-ealaíontóir a rinne cén píosa go dtí go gceannaíonn siad ceann!
Seo thíos cuid de na príomhimeachtaí eile a bheas ar bun le linn na hÉigse:
Dé hAoine, 16 Feabhra, ag 8.00 i.n.: Ardán na hÉigse sa gCrúiscín Lán, An Spidéal, le Áine Durkin mar aoi-fhile agus Floriane Blancke ann mar aoi-cheoltóir ar an oíche. Beidh fáilte roimh fhilí eile tíocht agus a gcuid saothair filíochta i nGaeilge a léamh. Beidh seisiún ceoil ina dhiaidh sa Droighneán Donn.
Dé Satharn, 17 Feabhra, ag 12.00 meánlae: Tigh Cualáin ar an gCoill Rua, comórtas amhánaíochta i gcuimhne ar Pheatsaí Ó Ceannabháin do dhaoine faoi 18 mbl.
Dé Satharn, 17 Feabhra, ag 8.00 i.n.: Ceolchoirm Mhór na hÉigse in Óstán na Páirce leis an mboscadóir clúiteach Bobby Gardiner in éindí le Jack Talty agus Garry Ó Briain, chomh maith leis na deartháireacha Caoimhín agus Seán Ó Fearghail ón Rinn, Gaeltacht na nDéise.
Dé Domhnaigh, 18 Feabhra, ag 12.00 meánlae: Siúlóid na hÉigse ag tosaí ag Cill Éinde, á stiúradh ag Conall Ó Murchadha.
Dé Domhnaigh, 18 Feabhra, ag 2.00 i.n.: Clabhsúr na hÉigse – seisiún mór ceoil is amhránaíochta sa gCrúiscín Lán. Bronnfar Laoch an Traidisiúin ar phearsa aitheanta ag an ócáid seo.
Tá clár iomlán na féile le fáil ag www.eigseanspidpeil.ie
Plean Teanga – Cruinniú Curtha Siar
Cuireadh siar an cruinniú a bhí le bheith ag Fóram Chois Fharraige um Phleanáil Teanga ar an Luan seo caite, a bhí ceapaithe cinneadh a dhéanamh ar cheart glacadh leis an tairiscint is deireannaí ó Údarás na Gaeltachta faoin maoiniú a bheadh ar fáil le Plean Teanga Chois Fharraige a fheidhmiú. Cuireadh an cruinniú siar mar nach bhfuil aon scéal tagaithe ó Roinn na Gaeltachta faoi na beartais tacaíochta, a bhí le fógairt ‘go luath san aithbhliain’.
I litir a sheol an Roinn ag an bhFóram díreach roimh an Nollaig, dúradh go mbeadh an t-allúntas bliantúil le haghaidh Plean Teanga Chois Fharraige le ardú go €150,000 agus go mbeadh cead an dara duine a fhostú leis an bplean a chur i bhfeidhm.
Tugadh le tuiscint chomh maith go bhfuil an Roinn ag obair ar chlár de ‘bheartais bhreise shonracha’ a thacóidh leis an bpróiséas pleanáil teanga agus go mbeidh an clár oibre sin á fhógairt go luath sa mbliain nua.
Ach is cosúil nach mbeidh ar chumas na Roinne mioneolas a thabhairt faoi na scéimeanna tacaíochta nua atá á mbeartú go ceann tamaill eile. Gan an t-eolas sin ar fáil socraíodh an cruinniú den Fhóram iomlán, a bhí le bheith ann ar an Luan seo chugainn, a chur siar, le deis a thabhairt don Roinn na beartais tacaíochta breise a fhógairt.
Níl aon dáta cinnte socraithe don chruinniú fós, ach ceaptar go mbeidh sé ar bun am eicínt tús mí na Márta.
Scéim Fostaíochta Pobail Chois Fharraige
Tá folúntais le líonadh ar Scéim Fostaíochta Pobail Chois Fharraige. Obair chothabhála agus ghlantachán taobh istigh is taobh amuigh a bheadh i gceist. Tá tuilleadh eolais le fáil ach teagmháil a dhéanamh leis an saoiste Tadhg Tim Ó Conghaile ag 087 2592560.
Cruinniú Speisialta an Chomharchumainn
Seanscoil Sailearna, áit a mbeidh Cruinniú Speisialta de Scairshealbhóirí Chomharchumann Sailearna Teoranta
Ar an Máirt seo chugainn, 13 Feabhra, reáchtálfar Cruinniú Speisialta de scairshealbhóirí Chomharchumann Sailearna Teoranta le leasaithe a chur ar rialacha an Chomharchumainn. I Seanscoil Sailearna a bheas an cruinniú ar bun, ag tosaí ag 8.00pm. Is do scairshealbhóirí a bhfuil a scair iomlán íoctha acu an cruinniú.
Ag cruinniú speisialta de na scairshealbhóirí a reáchtáladh 21 Meán Fómhair, glacadh le rialacha nua don Chomharchumann ar an tuiscint go dtionólfaí cruinniú speisialta eile le leasaithe a chur ar na rialacha nua. Léiríodh míshástacht ag an gcruinniú i Meán Fómhair faoi roinnt de na rialacha nua, ach dúradh nach bhféadfaí leasaithe a mholadh ag an bpointe sin.
Tuigtear go mbeadh leasaithe á moladh ar na rialacha ar an Máirt seo chugainn a bhaineann leis an gcóram ar ghá a bheith ann le cruinniú de Bhord na Stiúrthóirí a reáchtáil. Beidh leasú eile á mholadh faoin mbealach ar gá fógra a thabhairt do na baill faoi Chruinnithe Cinn Bliana an Chomharchumainn.
‘Hall of Fame’ do Jimí Joe Shéamuis
Jimí Joe Shéamuis Ó Fátharta, Na hAille, Indreabhán, ó Chumann Liathróid Láimhe Micheál Breathnach, ar a bronnadh an gradam ‘Hall of Fame’ ag ócáid cheiliúrtha a bhí i Ros Comáin an deireadh seachtaine seo caite, mar aitheantas ar an obair dheonach atá déanta aige thar na blianta le liathróid láimhe a chur chun cinn ina cheantar féin, i gCo. na Gaillimhe agus i gCúige Chonnacht.
Ag ócáid i gCo. Ros Comáin an deireadh seachtaine seo caite, bronnadh an duais ‘Hall of Fame’ ar Jimí Joe Shéamuis Ó Fátharta ó Chumann Liathróid Láimhe Micheál Breathnach, mar chomhartha aitheantais as an obair dheonach atá déanta ag Jim thar na blianta, ina chumann féin agus i gCo. na Gaillimhe agus Ros Comáin, chun an liathróid láimhe a chur chun cinn.
Ag freastal ar an ócáid bronnta, in éindí le Jimí, bhí a bhean Bridgee, a dheartháir Meaití, a dheirfiúr chéile Jean agus a dhlúthchara Gerry ‘Springer’ Ó Fátharta. Bhí Kathleen Ní Chonghaile, cathaoirleach Chuman Liathróid Láimhe Micheál Breathnach, ann ar son an chumainn chomh maith le Frances Uí Churraoin, ball den choiste.
Gradam do Róisín Seoighe
Róisín Seoighe, Ros a’ Mhíl, ar a bronnadh Gradam na hIrise ‘Nós’ don amhrán nuachumtha ab fhearr, ag babhtaí ceannais Scléip 2018, comórtas talainne a eagraíonn Gael Linn.
Chomh maith le Gradam Nós, bronnadh an dara duais ar Róisín sa gcomórtas le amhránaíocht aonair le tionlacan. Freastalaíonn Róisín ar Scoil Chuimsitheach Chiaráin, An Cheathrú Rua.
D’éirigh thar barr le Róisín Seoighe as Ros a’ Mhíl ag Scléip 2018, i mBaile Átha Cliath, an tseachtain seo caite. Ní hamháin gur bhuaigh sí an dara háit sa gcomórtas ‘Amhránaíocht Aonaire Chomhaimseartha le Féintionlacan (Sinsear)’, ach thug sí léi Gradam Nós 2018 chomh maith, don amhrán nua-chumtha ab fhearr sna comórtais amhránaíochta.
Chomh maith le bheith ina hamhránaí agus ina cumadóir, is damhsóir cumasach í Róisín agus casann sí an consairtín freisin. Tá Róisín ag freastal ar Scoil Chuimsitheach Chiaráin, An Cheathrú Rua, agus beidh an Ardteiste á déanamh aici i mbliana.
Bhí os cionn 300 scoláire ó scoileanna iarbhunoideachais Gaeltachta agus Gaelcholáiste páirteach i gCraobhchomórtas Scléip 2018, a eagraíonn Gael Linn gach bliain.
Fuair Coláiste Naomh Feichín, Corr na Móna, an chéad áit sa gcomórtas do ghrúpaí ag déanamh Rince Cruthaitheach (Sóisear).
The Prince of Nothingwood
Scannán faisnéise suite san Afganastáin a beidh á thaispeáint i Seanscoil Sailearna, Indreabhán, anocht (Déardaoin, 8 Feabhra, ag 8.15pm.
Insíonn THE PRINCE OF NOTHINGWOOD scéal faoin stiúrthóir scannán Salim Shaheen, a eiríonn leis scannáin a dhéanamh ina thír dhúchais le fíor bheagán airgid ach neart samhlaíochta.
Is féidir níos mó eolais a fháil faoin scannán agus blaiseadh beag a fheiceáil dhó ach dul ag an suíomh WWW.CLUBSCANNAN.IE.
An Ghaeltacht agus Gaillimh 2020
Is ar an Luan seo chugainn, 12 Feabhra, a bheidh cruinniú tábhachtach faoi Ghaillimh 2020 ar bun san ITT (Crann Taca), atá suite ar chúl Shéipéal an Chnoic in Indreabhán. I láthair ag an gcruinniú, beidh Marilyn Gaughan agus Chris Baldwin ó Ghaillimh 2020, le eolas a thabhairt faoin scéim maoinithe ar a dtugtar Bailte Beaga–Smaointe Móra.
Roghnaíodh Co. na Gaillimhe, cathair agus contae le chéile, le bheith mar Phríomhchathair Chultúir na hEorpa in 2020. Mar chuid den chur chuige atá ag Gaillimh 2020, iarrtar ar ghrúpaí pobail tionscadail cultúir/ealaíona a eagrú faoin scéim ‘Bailte Beaga–Smaointe Móra’ agus tá deontais idir €1,000 agus €20,000 á gcur ar fáil le gur féidir le grúpaí pobail na smaointe móra atá acu a chur i bhfeidhm.
Faoin gcéad bhabhta maoinithe atá le bheith ag Bailte Beaga–Smaointe Móra, glacfar le iarratais suas go dtí an Máirt, 20 Márta. Le iarratas a dhéanamh, níl le déanamh ach logáil isteach ar www.Galway2020.ie agus cliceáil ar an nasc chuig Small Towns–Big Ideas, nó cuir scéala chuig Gaillimh 2020 ar an ríomhphost ag smalltownsbigideas@nullgalway2020.ie
Tá grúpa poiblí Facebook ag AnGhaeltacht2020 a bheas in úsáid le eolas a scaipeadh faoi Ghaillimh 2020 sa nGaeltacht. Beidh tuairisc iomlán faoin gcruinniú sa gcolún seo an Déardaoin seo chugainn.
Club Leabhar Chois Fharraige
Is ar an gCéadaoin seo chugainn, 14 Feabhra, a bheas an chéad tíocht le chéile eile ag Club Leabhar Chois Fharraige. ‘An tSraith ar Lár’ an leabhar a bheas faoi chaibidil. Leabhar gearrscéalta le Máirtín Ó Cadhain atá ann, a foilsíodh don chéad uair i 1967.
I dTigh Mholly, ar an Lochán Beag, a bheas an tíocht le chéile, ag tosaí ag 8.00pm. Beidh Club Leabhar ó Bhaile Locha Riach ann chomh maith ar an oíche mar aíonna speisialta.
Suathaireacht do Leanaí
Beidh cúrsa Suathaireacht do Leanaí (Baby Massage) ag tosaí ar an gCéadaoin seo chugainn san ionad atá ag Tuismitheoirí na Gaeltachta ar chúl na leabharlainne sa gCeathrú Rua.
Cúrsa 6 seachtaine atá ann, a bheas ar bun gach Céadaoin idir seo agus deireadh Márta, idir 10.30 am agus 12.00 meánlae.
Tá an cúrsa seo feiliúnach do leanaí ó 6 seachtaine go 9/10 mí. Gaeilge is ea teanga na ranganna agus tá spásanna teoranta.
Tá an t-eolas ar fáil ón oifig ach glaoch ar an uimhir 091 869571, nó tré teachtaireacht a sheoladh ag an seoladh eolas@nulltuismitheoiri.ie.
7 Feabhra 2018