Cartlann Nuachta: 7 Nollaig 2016
Plean Teanga Chois Fharraige/Language Planning in Cois Fharraige
Plean Teanga 2016 ar fáil anois mar PDF le Léamh (cliceáil) agus le hÍoslódáil (cliceáil ar dheis).
Language Planning 2016 available here as a PDF to Read (click) or to Download (right click).
Gradam d’Oireachtas Chois Fharraige
Ag ócáid i mBéal Átha an tSlua ar an gCéadaoin seo caite, bronnadh Gradam Pobail ar Oireachtas Chois Fharraige faoin bhféile chultúrtha a eagraíodh níos túisce i mbliana.
Eagraíonn Comhairle Chontae na Gaillimhe bronnadh na ngradam gach bliain ar grúpaí a bhíonn ag obair go deonach ina bpobail féin. Is sa gcatagóir don Rannchuidiú is Fearr sa Ghaeilge a bhronn Cathaoirleach an Chomhairle Chontae, Michael Connolly, an gradam ar Mháire Ní Fhlaitheartaigh, rúnaí ar Choiste Oireachtas Chois Fharraige 2016.
I measc na ngrúpaí eile ó Chonamara a bhí ainmnithe don ghradam, bhí Coiste Comóradh Ros Muc 1916 – 2016, Coiste Oidhreachta Dhúiche Sheoigheach, Forbairt Chonamara Láir Teo., agus Club Óige Lurgan.
Is faoi scáth Chumann Forbartha Chois Fharraige a cuireadh Coiste Oireachtas Chois Fharraige le chéile. D’eagraigh siad an fhéile chultúrtha deireadh mí Mheán Fómhair mar chomóradh ar Oireachtas na Gaeilge 1976, a bhí ar bun i gCois Fharraige. Beidh seic de €500 le fáil ag an gCoiste ón gComhairle Chontae mar chuid den duais, a théann leis an ngradam.
Coiste Oireachtas Chois Fharraige, ag glacadh leis an duais ó Chathaoirleach an Chomhairle Chontae, Michael Connolly, ag bronnadh Gradam an Chathaoirligh, ag ocáid an tseachtain seo caite, eagraithe ag Comhairle Chontae na Gaillimhe i mBéal Átha an Slua.
Bronnadh an gradam ar Oireachtas Chois Fharraige sa gcatagóir don Rannchuidiú is Fearr sa Ghaeilge taobh istigh den Ghaeltacht. Sa bpictiúr chomh maith tá oifigigh ó Chlub Óige Lurgan, Indreabhán, a ainmníodh don ghradam chomh maith.
Ó chlé: Anna Leainde (Cathaoirleach, Club Óige Lurgan), Donncha Ó hÉallaithe (Oireachtas Chois Fharraige), Michael Connolly (Cathaoirleach an Chomhairle Chontae), Máire Ní Fhlathartaigh (Rúnaí Oireachtas Chois Fharraige), Mary Hoban (Club Óige Lurgan) agus Gráinne Ní Fhoighil (Club Óige Lurgan).
[Pic: Mike Shaughnessy]
Comórtas Liteartha Choiste Oireachtais Chois Fharraige 2016
An slua ag Bronnadh na nDuaiseanna – Tuilleadh: cliceáil
Sí Muireann Ní Mhóráin, Príomhfheidhmeannach an Chomhairle Oideachais Gaeltachta is Gaelscoilíochta (COGG), a bhronn na duaiseanna ar na daltaí ó scoileanna i gCois Fharraige ar éirigh leo sa gcomórtas liteartha, a eagraíodh mar chuid de Oireachtas Chois Fharraige 2016, le urraíocht ó COGG.
Bronnadh duaiseanna airgid ar na buaiteoirí sa gcomórtas ón dá Scoil Iar-bhunoideachais i gCois Fharraige – Coláiste Chroí Mhuire, An Spidéal, agus Coláiste Cholmcille, Indreabhán. Bronnadh boinn ar na buaiteoirí ó na bunscoileanna sa gceantar: Scoil Náisiúnta na bhForbacha; Scoil Éinne, An Spidéal; Scoil Sailearna, An Cnoc; Scoil Cholmcille, An Tulach agus Scoil Náisiúnta Ros a’ Mhíl.
Fochoiste den Chumann Forbartha a d’eagraigh an comórtas scríbhneoireachta mar cheiliúradh 50 bliain ar bhunú Chumann Forbartha Chois Fharraige i 1966 agus eagraíodh an comórtas i gcomhar le príomhoidí agus le foireann na scoileanna éagsúla sa gceantar. “Cois Fharraige i 2066” an téama a tugadh do na daltaí agus d’fhéadfaí aiste, dán, lúibín nó agallamh beirte a scríobh ar an dtéama.
Bhí sé mar aidhm ag an gcomórtas litearthachta an scríbhneoireacht, an léitheoireacht agus an litearthacht Ghaeilge fré chéile a chur chun cinn i measc óige Ghaeltacht Chois Fharraige.
Bronnadh €200 ar chuile scoil (idir bhunscoileanna agus mheánscoileanna) a ghlac páirt sa gcomórtas.
Colaiste Cholmcille: Torthaí
Bliain 1:
1ú uimhir 7 – Stiofán Seoighe
2ú uimhir 24 – Fiach Ó Coistealbha
3ú uimhir 4 – Deirbhile Ní Mhárta
Bliain 2 & 3:
1ú uimhir 4 (bliain 3) – Ciara Ní Eochagáin
2ú uimhir 1 (bliain 2) – Cian Ó Máille
3ú uimhir 4 – Neasa Ní Chonghaile
Duais Speisialta (bliain 3) Anna Nic Lochlainn
Bliain 4:
1ú uimhir 5 – Hazel Ní Chualáin
2ú uimhir 17 – Teresa Clifford
3ú uimhir 6 – Arianna Nic Dhonncha
Bhí scéal uimhir 19 an-suimiúil – Aifric Ní Scolaí
Bliain 5 & 6:
1ú uimhir 4 (bliain 5) – Diarmuid Ó Dúgáin
2ú uimhir 4 (bliain 6) – Chloe Ní Chonghaile
3ú uimhir 28 (bliain 5) – Tom Ní Mháille
Colaiste Chroí Mhuire: Torthaí
Ardteist/5ú Bliain:
1. Seán Ó Drisceoil – Aiste
2. Ruairc Ó Murchú – Dán
3. Éabha Ní Fhearchair – Aiste
Idirbhliain:
1. Liaidh Robertson – Aiste
2 Blanca Ní Dhonabháin – Dán
3. Aoife Nic Chormaic/Máire Ní Fhrighil – Dán/Dán
Dara/Tríú Bliain:
1. Aoife Nic Dhonnacha – Aiste
2. Liam Ó Mainín – Dán
3. Siobhán Ní Neachtain – Dán
3. Bróna Ní Cheallacháin – Dán
An Chéad Bhliain:
1. Éadaoin Ní Dhonncha – Aiste
2. Oisín Ó Coistealbha – Dán
2. Ailbhe Ní Chualáin – Dán
2. Cainnear Nic Reamoinn – Dán
AGM Cumann Micheál Breathnach
Is ar an Domhnach seo chugainn, 11 Nollaig, a bheas an Cruinniú Cinn Bhliana ag Cumann Micheál Breathnach. Tionólfar an cruinniú sa seomra ar chúl an tséipéil ag 6.00pm. Le bliain anuas tá obair mhór déanta ar an bpáirc traeneála ar thaobh an bhóthair agus cuid mhaith airgid bailithe isteach le íoc as.
Tá luach an phóta óir i Lotó Chumann Micheál Breathnach bailithe thar €26,000 anois agus ní iontas ar bith go bhfuil tóir ar na ticéad agus an Nollaig beagnach linn.
Aoife Nic Ghiolla Choinnigh
Aoife Nic Ghiolla Choinnigh, Ros a’ Mhíl, a fuair scoláireacht ar fiú €2,000 ó Ollscoil Luimnigh an tseachtain seo caite, as chomh maith is a rinne sí san Ardteistiméireacht anuraidh. Ag freastal ar Choláiste Cholmcille, Indreabhán, d’éirigh le Aoife 590 pointe a fháil san Ardteist. Tá sí ag déanamh cúrsa céime sa nGnó Idirnáisiúnta.
Scannán Anocht sa tSeanscoil – MARGUERITE
Anocht (Déardaoin, 8 Nollaig) beidh an scannán deireanach don bhliain seo á thaispeáint i Seanscoil Sailearna, Indreabhán, ag an gClub Scannán, nuair a thaispeánfar MARGUERITE, scannán i bhFraincis faoi bhean rachmasach a shíl go raibh sí iontach maith ag canadh, ach ní raibh. Bailíonn sí cairde isteach le éisteacht léi agus í a mholadh, ach níl sé de mhisneach ag aon duine acu an fhírinne a inseacht di!
Beidh an Club Scannán ag tógáil briseadh don Nollaig agus ag tosaí ar ais le séasúr nua scannán ar an Déardaoin, 19 Eanáir.
Mar is gnáth tosóidh an scannán anocht ag 8.15 i.n.
Albam Nua le Seoladh
Seolfaidh Neansaí Ní Choisdealbha an t-albam nua, Classic Songs, le Seosamh Ó Flaithearta agus Tom Cullivan ar an bpianó, in Eaglais Choláisteach San Nioclás, Sráid an Mhargaidh i nGaillimh, ar an Satharn seo chugainn, 10 Nollaig, ag 7.00 i.n. Beidh ceol agus amhráin ón albam á gcur i láthair beo ag an seoladh agus tá fáilte roimh an bpobal bualadh isteach ag an gceolchoirm speisialta seo. Tá cead isteach saor in aisce. Cló Iar Chonnacht a chuir amach an t-albam.
Jimmy Crowley sa Spidéal
Beidh Jimmy Crowley, an t-amhránaí cáiliúil ó Chathair Chorcaí, ag casadh ceoil sa Spidéal an deireadh seachtaine seo chugainn. Ar an Aoine beidh sé sa gCrúiscín Lán ag ócáid atá eagraithe ag Club Foghlaimeoirí an Spidéil, agus ar an Satharn beidh sé thuas staighre Tigh Giblin.
Is fada anois Jimmy ar an mbóthar lena stíl amhránaíochta. Bíonn meascán d’amhráin aige, idir Béarla is Gaeilge, amhráin ghrá is amhráin bharúla, amhráin traidisiúnta ó Chorcaigh agus amhráin nua-chumtha aige féin. Tosóidh an gig ar an Aoine sa gCrúiscín Lán ag 9.30pm agus is ag 9.00pm a bheas an gig ag tosaí Tigh Giblin ar an Satharn.
Biongó Mór na Nollag
Beidh Biongó Mór na Nollag ar siúl i Scoil Sailearna, Indreabhán, an Aoine seo, 9 Nollaig, ag tosaí ag 8.00 i.n. Tá an oíche eagraithe ag Coiste na dTuismitheoirí, Scoil Sailearna. €600 a bheas sa bpota óir agus imeoidh sé sin ar an oíche. Chomh maith leis sin, beidh suas le €100 le buachan ar na leathanaigh eile. Beidh raifil agus spotduaiseanna go leor ann, chomh maith le tae agus sóláistí in aisce.
Tá an biongó ann mar chuid den fheachtas bailithe airgid atá ar siúl faoi láthair ag Coiste na dTuismitheoirí chun €12,000 a bhailiú. Úsáidfear an t-airgead chun páirc imeartha a thógáil ar chúl na scoile, a bhfuil an obair tosaithe air cheana. Is iontach an leas a dhéanfaidh sé do bhuachaillí agus cailíní óga an cheantair páirc imeartha a bheith acu ar chúl na scoile.
Fógraí
Scannán: MARGUERITE, Déardaoin, 8 Nollaig, ag 8.15 i.n. i Seanscoil Sailearna.
Oíche Chártaí: Scoil na Minna, gach Céadaoin, ag tosaí ag 8.00 i.n.
Seisiún Ceoil na nDéagóirí: An Satharn ó 7.00 go 8.00 i.n., sa Droighneán Donn, an Spidéal.
Litir chuig Santaí
Níl sé ró-dheireanach litir a chur ag Santaí. Má chuirtear an litir sa bpost ag Santaí f/ch Tuismitheoirí na Gaeltachta, An Cheathrú Rua, déanfar cinnte dhó go bhfaighfear an litir sa Mol Thuaidh in am don Nollaig. Ach caithfidh na litreacha a bheith curtha sa bpost faoi amárach, Aoine, 9 Nollaig, le go mbeifear in ann iad a bhailiú le chéile sa gCeathrú Rua agus iad a chur ar aghaidh ag Santaí.
Ó Pheann an Phiarsaigh sa tSeanscoil
Beidh deis ag daoine i nGaeltacht Chonamara an sárseó atá curtha le chéile ag Noel Ó Gallchóir mar chomóradh ar an bPiarsach, mar fhile agus mar scríbhneoir, a fheiceáil ar stáitse i Seanscoil Sailearna ar an Luan seo chugainn, 12 Nollaig ag 8.00pm.
Sa léiriú pearsanta corraitheach seo ar shaol agus ar shaothar duine de mhórphearsana agus de mhórlaochra na hÉireann, cuirtear bladhm bheochta an athuair faoi shaothar scríofa Mhic Phiarais (1879-1916) agus cuirtear seoda an tsaothair sin i láthair ar an stáitse. Is léiriú paiseanta macánta neamhbhalbh é seo ar an bPiarsach ina nochtar clúideacha uile a phearsantachta don lucht féachana agus ina ndéantar ceiliúradh agus comóradh air mar fhile bisiúil, mar ghearrscéalaí nuálach, mar dhrámadóir cumhachtach, mar oideachasóir fadradharcach, mar réabhlóidí cróga agus mar fhear mórchroíoch a rinne saothar ollmhór ar son na teanga agus ar son an chultúir, agus a thug a bheatha ar son a thíre.
Tar éis an dráma aonair beidh ceol ó Lillis Ó Laoire agus Caitríona Ní Cheannabháin, beirt de amhránaithe móra ár linne.
7 Nollaig 2016